Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga nadzwyczajna w sprawie nakazu zapłaty wydanego wobec osoby niepełnoletniej i niezamieszkującej danego lokalu z dnia 2021-03-12.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
IV.511.102.2019
Data sprawy:
2021-03-12
Rodzaj sprawy:
skarga nadzwyczajna do Sądu Najwyższego
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Skarga nadzwyczajna w sprawie nakazu zapłaty wydanego wobec osoby niepełnoletniej i niezamieszkującej danego lokalu.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł skargę nadzwyczajną od prawomocnego nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy w M. w sprawie przeciwko A.B. i D.B. o zapłatę i zaskarżył go w części dotyczącej pozwanego D.B.

Rzecznik przedmiotowemu orzeczeniu zarzucił rażące naruszenie prawa procesowego, tj. art. 499 pkt 2 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy przytoczone przez powoda okoliczności budziły wątpliwości, gdyż nie wynikało z nich czy pozwany D.B. jest osobą pełnoletnią, zamieszkującą stale w lokalu w miejscowości M. oraz oczywistą sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, do którego doszło wskutek naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., poprzez bezpodstawne i błędne ustalenie, że pozwany D.B. w okresie od lutego 2000 r. do 27 czerwca 2001 r. był osobą pełnoletnią, a przez to odpowiedzialną solidarnie za zapłatę dochodzonej pozwem należności.

Rzecznik zarzucił orzeczeniu także rażące naruszenie prawa materialnego, tj. art. 6881 § 2 w zw. z art. 6881 § 1 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że pozwany D.B. odpowiada solidarnie wraz z najemcą lokalu mieszkalnego za zapłatę czynszu i innych należnych opłat, mimo, że nie zamieszkiwał w przedmiotowym lokalu w okresie objętym pozwem.

Ponadto Rzecznik zarzucił wyrokowi naruszenie konstytucyjnej zasady zaufania do państwa oraz bezpieczeństwa prawnego, wywodzonych z art. 2 Konstytucji oraz chronionego w art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji prawa do ochrony własności i praw majątkowych.

RPO wniósł o uchylenie zaskarżonego nakazu zapłaty w części dotyczącej rozstrzygnięcia o nałożeniu na pozwanego D.B. obowiązku zapłaty dochodzonej pozwem kwoty oraz wydanie orzeczenia co do istoty sprawy poprzez oddalenie powództwa wobec pozwanego D.B.

 


Data odpowiedzi:
2021-09-29
Opis odpowiedzi:
Skarga nadzwyczajna uwzględniona (wyrok z 29 września 2021 r., sygn. akt I NSNc 230/21).
Sąd Najwyższy orzekł, iż w niniejszej sprawie nie nastąpiła nieodwracalność skutków prawnych, o których mowa w art. 115 § 2 u.SN. Po drugie, wskutek wydania zaskarżonego nakazu zapłaty naruszone zostały zasady i prawa człowieka i obywatela określone w Konstytucji, tj. zasada zaufania do państwa i zasada bezpieczeństwa prawnego, wywodzone z art. 2 Konstytucji. Mając na uwadze znaczenie tych naruszonych wartości w kontekście niniejszej sprawy oraz konieczność ich ochrony, Sąd Najwyższy uznał, że przemawia to za wydaniem orzeczenia na podstawie art. 91 § 1 U.SN, pomimo upływu pięcioletniego terminu od dnia uprawomocnienia się zaskarżonego nakazu zapłaty. Oczywistym jest bowiem, że utrzymanie w mocy zaskarżonego nakazu zapłaty, stanowiłoby o nieprzerwanym istnieniu daleko idącego w swych skutkach naruszenia wskazanych wartości, które nie powinno mieć miejsca w demokratycznym państwie prawnym. Mając na uwadze powyższe, Sąd Najwyższy uchylił nakaz zapłaty w zaskarżonej części i w tym zakresie przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w M.