Wystąpienie do Rzecznika Dyscyplinarnego Krajowej Rady Sądownictwa w sprawie roli stowarzyszeń sędziowskich w ochronie niezależności i niezawisłości sędziów z dnia 2021-03-20.
Wystąpienie do Rzecznika Dyscyplinarnego Krajowej Rady Sądownictwa w sprawie roli stowarzyszeń sędziowskich w ochronie niezależności i niezawisłości sędziów.
W związku z opinią Consultative Council Of European Judges (CCEJ) dotyczącą roli stowarzyszeń sędziowskich w ochronie niezależności i niezawisłości sędziów, Rzecznik Praw Obywatelskich przekazał informacje o standardach ochrony praw człowieka w tym zakresie.
Rzecznik przypomniał, że sędziom przysługuje wolność zrzeszania się zagwarantowana w art. 58 Konstytucji oraz w art. 11 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, o ile członkostwo w danej organizacji można pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów.
Rzecznik wskazał, iż ustawa o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw wprowadziła regulacje mające bezpośredni wpływ na wolność zrzeszania się sędziów oraz ich prawo do prywatności. Na jej mocy nałożono na sędziów obowiązek złożenia oświadczeń o przynależności do wszelkiego rodzaju zrzeszeń. Oświadczenia te są jawne i podlegają publikacji w Biuletynie Informacji Publicznej. W opinii Rzecznika obowiązek ten stanowi głęboką ingerencję w wolność zrzeszania się sędziów oraz ich prywatność. Celem takiej regulacji było dokonanie powszechnej lustracji aktywności społecznej i publicznej sędziów i prokuratorów. Szczególnie rozważyć należy obowiązek informowania o przynależności do stowarzyszeń sędziowskich. Zdaniem Rzecznika informacje o przynależności do stowarzyszeń sędziowskich są objęte ochroną danych osobowych na gruncie RODO.
Rzecznik wskazał, że nadrzędnymi celami działalności stowarzyszeń sędziowskich są: ustanowienie i obrona niezawisłości sądownictwa oraz wspieranie i doskonalenie praworządności. Rzecznik podkreślił, że państwa członkowskie powinny zapewnić ramy, które umożliwią sędziom swobodne korzystanie z ich prawa do zrzeszania się. Politycy powinni powstrzymywać się od prób wywierania wpływu na sędziów lub ich stowarzyszenia w celu wspierania interesów polityków partyjnych, zarówno przez groźby, nieuzasadnione oskarżenia, kampanie medialne, jak i zapewnianie awansów zawodowych lub korzyści.
Rzecznik zwrócił się z prośbą o uwzględnienie powyższych zaleceń i przekazanie informacji o ich realizacji.