Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa materialnego poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sytuacji, gdy czyn przypisany obwinionemu nie wyczerpywał znamion wykroczenia z dnia 2021-03-26.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
BPW.511.55.2021
Data sprawy:
2021-03-26
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Biuro Pełnomocnika Terenowego we Wrocławiu
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa materialnego poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sytuacji, gdy czyn przypisany obwinionemu nie wyczerpywał znamion wykroczenia.

R.N. został obwiniony o to, że w dniu 19 kwietnia 2020 r. w miejscowości W. nie przestrzegał nakazu określonego zachowania się w związku z wystąpieniem stanu epidemii, przemieszczając się pieszo w odległości mniejszej niż 2 metry od innego przechodnia, tj. o wykroczenie z art. 54 k.w. w związku z § 17 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Sąd Rejonowy uznał R.N. za winnego popełnienia zarzuconego mu wykroczenia i wymierzył mu karę nagany.

Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że wprowadzany w rozporządzeniach nakaz przemieszczania się w odpowiedniej odległości od siebie narusza konstytucyjną wolność poruszania się po terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 52 ust. 1 i 3 Konstytucji). RPO podkreślił, że nie istnieje żadna podstawa materialnoprawna rangi ustawy, z której by wynikało, że obywatel RP ma obowiązek poruszenia się w odpowiedniej odległości od innej osoby. Rzecznik wniósł więc o uchylenie zaskarżonego wyroku i uniewinnienie R.N.

 


Data odpowiedzi:
2021-05-05
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 5 maja 2021 r., sygn. akt V KK 132/21).
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i uniewinnił R.N. od popełnienia zarzuconego mu czynu. Sąd Najwyższy podzielił zdanie RPO, iż skoro przepisy porządkowe, o których mowa w art. 54 k.w., mają za zadanie ochronę porządku i spokoju publicznego, to tym samym w polu penalizacji tego przepisu nie mieszczą się regulacje odnoszące się do innych sfer życia, np. do ochrony zdrowia publicznego. Sąd wskazał, że celem ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi jest ochrona zdrowia publicznego, nie zaś porządku i spokoju publicznego. Sąd podkreślił także, że celem przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 kwietnia 2020 r. nie była ochrona porządku publicznego, a ochrona zdrowia, zaś w jej ramach prowadzenie działań przeciwepidemicznych i zapobiegawczych dla zminimalizowania skutków epidemii wywołanych zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Wyklucza to uznanie któregokolwiek z tych przepisów za dopełniający art. 54 k.w. przepis porządkowy o zachowaniu się w miejscach publicznych.