Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga nadzwyczajna od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego z dnia 2021-03-31.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
IV.7000.399.2019
Data sprawy:
2021-03-31
Rodzaj sprawy:
skarga nadzwyczajna do Sądu Najwyższego
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Skarga nadzwyczajna od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł skargę nadzwyczajną, zaskarżając nakaz zapłaty Sądu Rejonowego w P., wydany w postępowaniu upominawczym w dniu 10 marca 2008 r. w zakresie, w jakim nie zastrzega pozwanym prawa do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności.

Na podstawie art. 89 § 1 pkt 2 u.s.n. orzeczeniu w zaskarżonym zakresie Rzecznik zarzucił rażące naruszenie prawa procesowego tj. art. 319 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie, mimo iż w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, sąd jest zobowiązany z urzędu zastrzec pozwanemu prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności.

Na podstawie art. 89 § 1 pkt 1 u.s.n. orzeczeniu w zaskarżonym zakresie RPO zarzucił naruszenie konstytucyjnego prawa do sądowej ochrony praw majątkowych, gwarantowanego przez art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji oraz konstytucyjnej zasady zaufania do państwa i prawa oraz zasady bezpieczeństwa prawnego, wywodzonych z art. 2 Konstytucji, z uwagi na wydanie orzeczenia, które nie zapewniło pozwanym właściwej ochrony przed rozszerzoną odpowiedzialnością za długi spadkowe - pomimo iż przyjęli oni spadek z dobrodziejstwem inwentarza - doprowadzając tym samym do swoistej pułapki, polegającej na umożliwieniu przeprowadzenia egzekucji z majątku spadkobierców ponad zakres ich odpowiedzialności ograniczonej przepisami prawa materialnego - w ten sposób instytucja przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza okazała się dla pozwanych instytucją pozorną i iluzoryczną.

 


Data odpowiedzi:
2022-10-18
Opis odpowiedzi:
Skarga nadzwyczajna odrzucona (postanowienie z 18 października 2022 r., sygn. akt I NSNc 745/21).
Sąd Najwyższy wskazał, iż w sentencji zaskarżonego nakazu Sąd Rejonowy w P. nie zastrzegł pozwanym prawa do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności. W tym też zakresie, Rzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył nakaz zapłaty Sądu Rejonowego w P. Mając na względzie, że nie jest możliwe skuteczne zaskarżenie nieistniejącego orzeczenia, wniosek skargi nadzwyczajnej, wskazujący na element orzeczenia, który nie istnieje, nie może zostać uwzględniony przez Sąd Najwyższy. RPO wniósł o wydanie orzeczenia reformatoryjnego względnie kasatoryjnego. Jednocześnie skarżący nie określił w jakim zakresie wnosi o uchylenie zaskarżonego nakazu zapłaty, ograniczając się do stwierdzenia: „uchylenie zaskarżonego nakazu zapłaty i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w P.”, a przez to naruszył art. 3894 § 1 pkt 3 k.p.c. Z powyższych względów SN odrzucił skargę nadzwyczajną.