Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Sądem Apelacyjnym w sprawie odwołania od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji o ponownym ustaleniu renty rodzinnej z dnia 2021-04-13.

Adresat:
Sąd Apelacyjny
Sygnatura:
WZF.7060.8.2020
Data sprawy:
2021-04-13
Rodzaj sprawy:
przystąpienie do postępowania sądowego (PS)
Nazwa zepołu:
Wydział do Spraw Żołnierzy i Funkcjonariuszy
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Sądem Apelacyjnym w sprawie odwołania od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji o ponownym ustaleniu renty rodzinnej.

Rzecznik Praw Obywatelskich zauważył, iż przepis art. 1 k.p.c. zawiera definicję sprawy cywilnej, która jest sprawą wynikającą ze stosunków z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz z prawa pracy. W rozumieniu tego przepisu (formalnoprawnym znaczeniu) sprawami cywilnymi są również sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych, a więc sprawy, w których wniesiono odwołanie od decyzji organów rentowych (art. 477 k.p.c.), do których przepisy Kodeksu postępowania cywilnego stosuje się z mocy ustaw szczególnych. Od momentu wniesienia odwołania do sądu rozpoznawana sprawa staje się sprawą cywilną, podlegającą rozstrzygnięciu wedle reguł właściwych dla tej kategorii. Odwołanie pełni rolę pozwu. Jego zasadność ocenia się zatem na podstawie właściwych przepisów prawa materialnego. W tym miejscu należy zauważyć, że IPN nie jest ani stroną, ani uczestnikiem postępowania, stąd zasada szybkości nie znajduje do niego zastosowania.

Rzecznik zauważył zatem, że postępowanie dowodowe związane z ustaleniem prawa do świadczenia powinno zostać zakończone na etapie postępowania przed Organem. W myśl zasady zaufania niedopuszczalne jest przerzucanie na obywatela negatywnych skutków działań organów administracji publicznej. W ocenie Rzecznika niedopuszczalne jest przerzucanie na obywatela skutków błędów lub uchybień popełnionych zarówno przez samego prawodawcę, jak również negatywnych skutków błędów popełnionych przez sam organ administracji publicznej np. przez ich niewłaściwą interpretację. ZER MSWiA zarzucając Sądowi I instancji zakwestionowanie treści informacji IPN i przerzucenie na Organ ciężaru dowodu w zakresie wykazania, że zmarły mąż Odwołującej się realizował służbę na rzecz państwa totalitarnego, pomimo braku udowodnienia przez Odwołującą się okoliczności przeciwnych, zmierza w istocie do przerzucenia na obywatela skutków zastosowanej przez siebie niewłaściwej interpretacji przepisów prawa oraz braku inicjatywy dowodowej, do której był zobowiązany w toku postępowania o ustalenie prawa do zaopatrzenia emerytalnego (zasada prawdy obiektywnej).