Wystąpienie do Marszałek Sejmu RP w sprawie depenalizacji przestępstw obrazy uczuć religijnych oraz zniesławienia z dnia 2021-04-15.
Wystąpienie do Marszałek Sejmu RP w sprawie depenalizacji przestępstw obrazy uczuć religijnych oraz zniesławienia.
Rzecznik Praw Obywatelskich zapoznał się z projektem ustawy o zmianie Kodeksu karnego zmierzającej do uchylenia art. 196 oraz art. 212-215 Kodeksu karnego, a zatem depenalizację przestępstw obrazy uczuć religijnych oraz zniesławienia.
Rzecznik zaznaczył, że projektodawcy przedstawiają trafną diagnozę dotyczącą nadużywania kwalifikacji prawnych z art. 196 i 212 k.k. w konkretnych sprawach w ostatnich latach. Wydaje się jednak, że zaproponowane rozwiązanie polegające na całkowitym usunięciu art. 196 k.k. jest zbyt daleko idące i może pociągnąć za sobą niepożądane skutki. Całkowita depenalizacja obrazy uczuć religijnych mogłaby, przynajmniej początkowo, doprowadzić do eskalacji napięć na tle religijnym i wzmożenia ataków na wyznawców różnych religii, w tym mniejszościowych.
W opinii Rzecznika bardziej zasadne jest wprowadzenie wnioskowego trybu ścigania oraz zmiana sankcji, tak aby obejmowała ona tylko grzywnę i karę ograniczenia wolności. Zmiana taka wyeliminowałaby główne zagrożenie tego przepisu, polegające na możliwości zastopowania tymczasowego aresztowania, pozostając jednak przy karnoprawnym trybie ścigania. Ponadto obligowałaby organy ścigania do działania tylko w przypadkach, gdy określona osoba lub grupa osób faktycznie została obrażona, co uzewnętrzniłoby się poprzez złożenie wniosku o ściganie.
Z kolei proponowane uchylenie art. 212 - 215 k.k. zasługuje na poparcie. Rzecznik wskazał, że w przypadku uchylenia ww. przepisów wskazane będzie także uchylenie art. 216 k.k. i pozostawienie dochodzenia roszczeń także za znieważenie na drodze cywilnej.