Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa materialnego, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sytuacji, gdy czyn przypisany obwinionemu nie wyczerpywał znamion tego wykroczenia z dnia 2021-05-07.
Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa materialnego, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sytuacji, gdy czyn przypisany obwinionemu nie wyczerpywał znamion tego wykroczenia.
M. T. został obwiniony o to, że w dniu 16 kwietnia 2020 r. naruszył przepisy prawa dotyczące przemieszczania się osób, wprowadzone w związku z wystąpieniem stanu epidemii i opuścił bez powodu miejsce zamieszkania, a następnie spotkał się z dwoma innymi mężczyznami w R. na placu targowym, to jest o wykroczenie z art. 54 k.w. w związku z § 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Sąd Rejonowy w R. wyrokiem nakazowym z dnia 11 sierpnia 2020 r. uznał obwinionego M. T. za winnego popełnienia zarzucanego mu wykroczenia i za to, na podstawie art. 54 k.w., wymierzył mu karę grzywny.
Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że wprowadzenie generalnego zakazu przemieszczania się jest daleko bardziej idącym uregulowaniem niż (wynikający z ustawowego upoważnienia) nakaz określonego sposobu przemieszczania się. Zakaz uregulowany w rozporządzeniu jest zatem znacznie szerszy niż delegacja ustawowa, która mu na to zezwala. Nie może zatem odpowiadać za popełnienie wykroczenia z art. 54 k.w. osoba, która naruszyła zakaz przemieszczania się wprowadzony w § 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 2020 r. Przedmiotem bowiem ochrony art. 54 k.w. jest porządek i spokój w miejscach publicznych oraz zasady zachowania się tam zawarte w przepisach wydanych z upoważnienia ustawowego. Natomiast wydając w § 5 rozporządzenia generalny zakaz przemieszczania przekroczono delegację ustawową, na podstawie, której to rozporządzenie zostało wydane.
Sąd Najwyższy zgodził się ze stanowiskiem skarżącego, ze zakaz przemieszczania się wyrażony w treści rozporządzenia z dnia 10 kwietnia 2020 r. byt niekonstytucyjny. A skoro tak, nie mógł stanowić źródła obowiązków dla obywateli ani podstawy do ukarania za niestosowanie się do tych obowiązków. Obywatel nie może być przecież karany za to, że realizując swoją konstytucyjną wolność, nie zastosował się do zakazu, który nosi wszelkie cechy bezprawia legislacyjnego. Poważne wątpliwości budzi również, co sygnalizuje Autor kasacji, sam status § 5 rozporządzenia z dnia 10 kwietnia 2020 r. jako przepisu porządkowego, wypełniającego normę blankietową z art. 54 k.w. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, art. 54 k.w. „ma na celu ochronę porządku i spokoju w miejscach publicznych. Zawiera on odesłanie do przepisów porządkowych wydawanych w celu zapewnienia porządku i spokoju publicznego. W konsekwencji, w razie naruszenia przepisów, które mają inny przedmiot ochrony, nie jest możliwe zastosowanie zaskarżonego przepisu. Za przepisy służące ochronie porządku i spokoju publicznego nie sposób uznać regulacji, odnoszących się do ochrony zdrowia publicznego - któremu to celowi służy zarówno ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, jak i wydane na jej podstawie akty wykonawcze.