Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Zgłoszenie udziału w postępowaniu w sprawie skargi konstytucyjnej M. T. (sygn. akt 19/15) z dnia 2015-06-29.

Adresat:
Trybunał Konstytucyjny
Sygnatura:
IV.7006.114.2015
Data sprawy:
2015-06-29
Rodzaj sprawy:
skarga konstytucyjna (SK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Zgłoszenie udziału w postępowaniu w sprawie skargi konstytucyjnej M. T. (sygn. akt 19/15).

Zgodnie z kwestionowanym przepisem ustawy Prawo geologiczne i górnicze stronami postępowań prowadzonych na podstawie Działu III ustawy nie są właściciele (użytkownicy wieczyści) nieruchomości znajdujących się poza granicami projektowanego albo istniejącego obszaru górniczego lub miejscami wykonywania robót geologicznych. Stronami takiego postępowania są tylko właściciele (użytkownicy wieczyści) nieruchomości znajdujących się w granicach projektowanego albo istniejącego obszaru górniczego lub miejsca wykonywania robót geologicznych.

Zaskarżony przepis ustawy Prawo geologiczne i górnicze nadmiernie i nieproporcjonalnie ogranicza środki ochrony prawa własności, a tym samym narusza konstytucyjne gwarancje poszanowania i ochrony własności. Ustawodawca nie zapewnił właścicielom sąsiednich nieruchomości mechanizmu umożliwiającego ochronę ich praw. Przeciwnie, wprowadził mechanizm ograniczający ochronę przysługującego im prawa własności. Ponadto ustawodawca nie wykazał żadnych okoliczności uzasadniających tak daleko idące ograniczenia, za wyjątkiem ułatwienia procedury udzielania koncesji. Wreszcie, ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie regulacji sprzyjającej tylko wybranej grupie podmiotów, tj. przedsiębiorcom ubiegającym się o udzielenie koncesji. Przewidziany przez ustawodawcę poziom ochrony właścicieli nieruchomości sąsiednich, ograniczający się do możliwości udziału w procedurach planistycznych oraz skorzystania ze środków prawnych przewidzianych w Kodeksie cywilnym, jest niedostateczny.

 


Data odpowiedzi:
2021-05-12
Opis odpowiedzi:
Stanowisko uwzględnione (wyrok z 12 maja 2021 r., sygn. akt SK 19/15)
Po rozpoznaniu skargi konstytucyjnej M.T. o zbadanie zgodności art. 41 ust. 2 ustawy - Prawo geologiczne i górnicze z art. 2 w związku z art. 45 ust. 1, a także w związku z art. 32 ust. 1 i art. 64 ust. 2 i 3 Konstytucji, Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 41 ust. 2 ustawy - Prawo geologiczne i górnicze jest niezgodny z art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Trybunał umorzył postępowanie w pozostałym zakresie. W uzasadnieniu Trybunał Konstytucyjny wskazał, że okoliczności faktyczne i prawne, w jakich znajduje się skarżąca (oraz inne podmioty w sytuacjach tożsamych bądź podobnych), bez wątpienia mogą być obejmowane pojęciem „sprawa” w rozumieniu art. 45 ust. 1 Konstytucji. Oznacza to konieczność zapewnienia im prawa do sądu, gwarantowanego przez powołany przepis Konstytucji - tymczasem zaskarżony przepis, pozbawiając ich statusu strony postępowania koncesyjnego, drogę do sądu zamyka. Wobec dokonanego przez Trybunał ustalenia, że zaskarżony przepis art. 41 ust. 2 p.g.g. jest niezgodny z art. 45 ust. 1 Konstytucji, Trybunał uznał, że zbędne stało się badanie kolejnych zarzutów, sformułowanych w kontekście innych konstytucyjnych praw i wolności.