Zgłoszenie udziału w postępowaniu ze skargi kasacyjnej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oddalającego skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego o odmowie przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z dnia 2021-05-27.
Zgłoszenie udziału w postępowaniu ze skargi kasacyjnej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oddalającego skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego o odmowie przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.
Rzecznik Praw Obywatelskich zgłosił udział w postępowaniu ze skargi kasacyjnej Skarżącego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w G. W. z dnia 13 maja 2020 r. oddalającego skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w G. W. z dnia 10 grudnia 2019 r. utrzymującą w mocy decyzję wydaną z upoważnienia Burmistrza Miasta i Gminy w W. przez Kierownika Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w W. z dnia 12 listopada 2019 r. o odmowie przyznania Skarżącemu prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad babcią.
W ocenie Rzecznika wniesiona skarga kasacyjna posiada uzasadnione podstawy określone w art. 174 pkt 1 i 2 p.p.s.a., a w zaskarżonym wyroku Rzecznik dostrzega naruszenie prawa materialnego mające wpływ na wynik sprawy poprzez: błędną wykładnię art. 17 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 17 ust. 1a ustawy o świadczeniach rodzinnych (dalej u.o.ś.r.), polegającą na: ? pominięciu prawnie uzasadnionych celów wskazanej ustawy, ? przyjęciu, że faktyczne sprawowanie przez Skarżącego opieki nad niepełnosprawną w stopniu znacznym babcią, nie jest wystarczające do uzyskania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z uwagi na okoliczność, iż wymagająca opieki osoba ma dzieci, na których - jako spokrewnionych w pierwszym stopniu - spoczywa obowiązek alimentacyjny, ? uznaniu, że potencjalny obowiązek alimentacyjny dzieci względem wymagającej opieki matki bez względu na szczególne okoliczności wyprzedza obowiązek alimentacyjny wnuka, co w konsekwencji doprowadziło do błędnej konstatacji, iż w sytuacji Skarżącego nie zaktualizował się wynikający z przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej K.r.o.) obowiązek alimentacyjny względem babci, co z kolei przesądziło o braku prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, ? uznaniu, że brak orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności dzieci osoby wymagającej opieki w powiązaniu z okolicznością, iż obowiązek alimentacyjny dzieci wyprzedza obowiązek alimentacyjny wnuka, ma przesądzające znaczenie dla negatywnej oceny wniosku o przyznanie Skarżącemu prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, poprzez niezastosowanie art. 27 ust. 5 w zw. z art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. b u.o.ś.r., na skutek wadliwej wykładni art. 17 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 17 ust. 1a u.o.ś.r., co w konsekwencji skutkowało nieprzyjęciem, że w sytuacji Skarżącego nastąpił zbieg prawa do świadczenia pielęgnacyjnego i zasiłku dla opiekuna implikujący prawo dokonania wyboru jednego ze świadczeń i przesądziło o braku prawa Skarżącego do świadczenia pielęgnacyjnego na wniosek złożony w trakcie pobierania zasiłku dla opiekuna.
Przedmiotowemu wyrokowi RPO zarzucił nadto naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy: art. 151 p.p.s.a w zw. z art. 7, 77 § 1 i art. 80 Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: K.p.a.) poprzez błędną ocenę stanu faktycznego i niewyjaśnienie wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy w szczególności odnoszących się do zakresu faktycznej opieki sprawowanej przez Skarżącego i realnych możliwości sprawowania przez dzieci opieki nad niepełnosprawną matką w zakresie wymaganym stanem zdrowia osoby z niepełnosprawnością, a przez to nieuprawnione uznanie, że kryterium stopnia pokrewieństwa wyznaczające kolejność zobowiązania do alimentacji oraz brak stosownych orzeczeń o niepełnosprawności stanowią same w sobie przeszkodę w nabyciu przez Skarżącego prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, co w konsekwencji skutkowało załatwieniem sprawy w sposób kolidujący ze słusznym interesem Skarżącego.
Wskazując na powyższe, w oparciu o art. 176 i art. 188 p.p.s.a. Rzecznik wniósł o uwzględnienie skargi kasacyjnej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w G. W. z dnia 13 maja 2020 r., uchylenie w całości zaskarżonego wyroku oraz uchylenie w całości decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w G. W. z dnia 10 grudnia 2019 r.
Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, iż skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw. Skarżący kasacyjnie jest osobą, która spełnia przesłanki z art. 17 ust. 1 pkt 4 u.ś.r.: nie jest osobą o znacznym stopniu niepełnosprawności i może ciążyć na nim obowiązek alimentacyjny, albowiem jest zstępnym osoby legitymującej się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Jako wnuk, nie jest jednak spokrewniony z osobą wymagającą opieki w pierwszym stopniu, ma zatem do niego zastosowanie przepis art. 17 ust. l a u.ś.r. W ocenie NSA, nieskuteczny jest także zarzut skargi kasacyjnej dotyczący naruszenia przepisów postępowania. Zakres postępowania dowodowego w danej sprawie wyznaczają przesłanki prawa materialnego. Mając na uwadze przedstawioną wykładnię przepisu prawa materialnego i poczynione ustalenia faktyczne, nie było potrzeby prowadzenia dalszego postępowania wyjaśniającego, wobec czego nie naruszono art. 7, 77 § 1 k.p.a.