Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie skargi konstytucyjnej dotyczącej niezgodności z Konstytucją przepisów wprowadzających całkowity zakaz zgromadzeń z dnia 2021-03-09.
Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie skargi konstytucyjnej dotyczącej niezgodności z Konstytucją przepisów wprowadzających całkowity zakaz zgromadzeń.
Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił uwagę, że w okresie trwania stanu epidemii mieliśmy do czynienia z okresami całkowitego zakazu organizowania zgromadzeń publicznych, okresami znaczącego ograniczenia liczebności tych zgromadzeń, wyłączeniem możliwości organizowania zgromadzeń spontanicznych i wreszcie doprecyzowaniem zakazu uczestnictwa w zgromadzeniach publicznych. Wskazał również na utrzymujący się niemal przez cały czas trwania stanu epidemii zakaz organizowania zgromadzeń spontanicznych. Wszystkie te rozwiązania prawne należy rozpatrywać jako ingerencje w wolność zgromadzeń publicznych, o której mowa w art. 57 Konstytucji.
Podstawą zakazu zgromadzeń publicznych - jak wiele razy wskazywano - nie może być ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi W efekcie, wydając zaskarżone rozporządzenie o zakazie zgromadzeń, Rada Ministrów działała bez wymaganego upoważnienia ustawowego
Tymczasem, na mocy najnowszego rozporządzenia Rady Ministrów z 11 czerwca 2021 r., zmieniającego rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, od 26 czerwca 2021 r. dozwolone będzie organizowanie lub udział w zgromadzeniach (w tym również spontanicznych) z zastrzeżeniem, że maksymalna liczba uczestników nie może być większa niż 150.
Rzecznik niezmiennie stoi na stanowisku, że art. 46 ust. 4 pkt 4 ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych - rozumiany w ten sposób, że zawiera upoważnienie do wprowadzenia całkowitego zakazu zgromadzeń publicznych - jest niezgodny z art. 57 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji.
RPO wniósł ponadto, by TK nie uwzględnił wniosku Prokuratora Generalnego o umorzenie postępowania.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż stan faktyczny sprawy oraz treść skargi konstytucyjnej nie wskazują na to, aby wydanie wyroku przez Trybunał, nawet wyroku korzystnego dla skarżącego, mogło mieć jakikolwiek wpływ na ochronę konstytucyjnych wolności i praw skarżącego. Ze względu na upływ czasu, nie jest możliwe przywrócenie prawa skarżącego do zorganizowania zgromadzenia 10 maja 2020 r., w czasie trwania stanu epidemii wywołanej wirusem SARS-CoV-2. Natomiast w obecnym stanie prawnym skarżący może organizować zgromadzenie na obowiązujących zasadach, ponieważ nie występują już ograniczenia związane ze stanem epidemii. Konkludując, Trybunał uznał, że analizowana skarga konstytucyjna nie odpowiadała wymogom wynikającym zarówno z art. 79 ust. 1 Konstytucji, jak i z ustawowych przepisów regulujących postępowanie w sprawie hierarchicznej kontroli norm i w związku z tym zachodzą przesłanki umorzenia postępowania na podstawie art. 59 ust. 1 pkt 2 i 4 u.o.t.p.TK.