Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym z wniosku Prokuratora Generalnego o zbadanie zgodności z Konstytucją przepisów ustawy o komornikach sądowych z dnia 2021-03-16.
Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym z wniosku Prokuratora Generalnego o zbadanie zgodności z Konstytucją przepisów ustawy o komornikach sądowych.
Rzecznik Praw Obywatelskich wnosi o umorzenie postępowania w niniejszej sprawie na podstawie art. 59 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK, z uwagi na niedopuszczalność wydania wyroku.
W pierwszej kolejności Rzecznik zauważył, że w przedmiotowej sprawie trudno mówić o ukształtowanej linii orzeczniczej sądów administracyjnych. Wnioskodawca wskazuje zaledwie na pięć orzeczeń (cztery wydane przez Wojewódzkie Sądy Administracyjne i jedno wydane przez Naczelny Sąd Administracyjny). Można zatem wyprowadzić wniosek, iż linia orzecznicza sądów administracyjnych w zakresie wykładni art. 19 ust. 1 pkt 2 u.k.s. dopiero kształtuje się, jednakże z pewnością nie jest to linia definitywnie ukształtowana. Z tego powodu wniosek skierowany przez Prokuratora Generalnego jest co najmniej przedwczesny.
Po drugie, w niniejszej sprawie nie sposób nie dostrzec, że Prokurator Generalny traktuje Trybunał Konstytucyjny jako dodatkową instancję w celu podważenia orzeczenia wydanego przez Naczelny Sąd Administracyjny. W ocenie Rzecznika jest to działanie wbrew ustalonemu porządkowi prawnemu i nie powinno mieć miejsca w demokratycznym państwie prawnym.
Po trzecie, zdaniem RPO, wniosek Prokuratora Generalnego zmierza do obejścia obowiązków Polski wynikających z członkostwa w Unii Europejskiej, w tym przepisów unijnej dyrektywy 2000/78/WE oraz postanowień Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej.
Wreszcie po czwarte, w odpowiedzi na wystąpienie Rzecznika do Ministra Sprawiedliwości z wnioskiem o nowelizację przepisów dotyczących przechodzenia komorników w stan spoczynku, w związku z wydanym przez NSA wyrokiem w sprawie o sygn. akt II GSK 560/202 Ministerstwo Sprawiedliwości poinformowało, że trwają prace nad nowelizacją ustawy o komornikach sądowych. Wskazano także, że jeżeli chodzi o wątpliwości dotyczące przepisów, zgodnie z którymi Minister Sprawiedliwości z urzędu odwołuje, w drodze decyzji, komornika z zajmowanego stanowiska, w razie ukończeniu przez komornika 65. roku życia to zostaną one poddane analizie w toku dalszych prac legislacyjnych. Tym samym działania podejmowane przez Ministra Sprawiedliwości są niespójne z działaniami podejmowanymi przez Prokuratora Generalnego. Fakt ten nie dziwiłby, gdyby piastunem tych dwóch organów nie była ta sama osoba. Rzecznik nie widzi usprawiedliwienia dla niekonsekwencji w działaniach piastuna ww. organów, które w tym kontekście mogą być postrzegane jedynie jako próba wywołania chaosu prawnego w polskim porządku prawnym.
Trybunał Konstytucyjny zwrócił uwagę, że intencją Prokuratora Generalnego było uzyskanie w niniejszej sprawie tzw. wyroku interpretacyjnego. Trybunał stosuje tego typu formułę rozstrzygnięcia, gdy z badanego przepisu możliwe jest zdekodowanie co najmniej dwóch różnych komunikatów normatywnych. Tymczasem art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy o komornikach sądowych nie nastręcza żadnych trudności interpretacyjnych - norma zawarta w tym przepisie jest jedna, jasna i precyzyjna. Innymi słowy, zdekodowanie normy postępowania organu administracyjnego w przypadku ukończenia przez komornika przepisanego wieku nie stanowi żadnego problemu; ustawodawca zawęził swobodę decyzyjną (luz decyzyjny) Ministra Sprawiedliwości przez „sztywne” powiązanie rozstrzygnięcia administracyjnego ze zmaterializowaniem się jednej ustawowej przesłanki, której ustalenie nie jest trudne: zaktualizowanie się sprecyzowanego przez ustawodawcę stanu faktycznego (ukończenie przez komornika 65. roku życia) skutkuje koniecznością wszczęcia z urzędu postępowania administracyjnego i wydania przez organ administracyjny decyzji o odwołaniu komornika z zajmowanego stanowiska. Norma wyrażona w tym przepisie jest bezwarunkowa, co oznacza, że nie pozwala ona na uwzględnienie żadnych okoliczności towarzyszących ani na badanie przez Ministra Sprawiedliwości zasadności odwołania komornika. Powyższe oznacza, że nie jest możliwe interpretowanie art. 19 ust. 1 pkt 2 u.k.s. na różne sposoby, a tym samym nie ma możliwości, aby stworzyć nowy wariant interpretacyjny tego przepisu. Nie ma zatem podstaw do wydania w niniejszej sprawie tzw. wyroku interpretacyjnego. Nie ma zatem możliwości zastosowania w niniejszej sprawie zasady falsa demonstratio non nocet, zwłaszcza że rozpatrywany wniosek złożył Prokurator Generalny, czyli profesjonalny podmiot powołany do czuwania nad praworządnością, od którego oczekiwać należałoby precyzyjnego formułowania zarzutów. W świetle powyższych uwag niniejsze postępowanie podlega umorzeniu na podstawie art. 59 ust. 1 pkt 2 ustawy o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym z powodu niedopuszczalności wydania wyroku.