Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenie prawa materialnego, poprzez niewłaściwe jego zastosowanie w sytuacji, gdy czyn przypisany obwinionemu nie wyczerpywał znamion wykroczenia z dnia 2021-07-12.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.511.462.2021
Data sprawy:
2021-07-12
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenie prawa materialnego, poprzez niewłaściwe jego zastosowanie w sytuacji, gdy czyn przypisany obwinionemu nie wyczerpywał znamion wykroczenia.

S.G. został obwiniony o to, że w dniu 21 kwietnia 2020 r. w miejscowości B., nie stosował się do obowiązku zakrywania ust i nosa przy pomocy odzieży lub jej części, maski, maseczki lub kasku ochronnego, tj. o wykroczenie z art. 54 k.w. w związku z § 18 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 kwietnia 2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii; oraz o to, że w tym samym miejscu i czasie będąc pod wpływem alkoholu dopuścił się nieobyczajnego wybryku w ten sposób, że leżał na chodniku w wiacie przystankowej, tj. o wykroczenie z art. 140 k.w. Sąd Rejonowy w R. wyrokiem nakazowym z dnia 19 czerwca 2020 r., uznał S.G. za winnego popełnienia zarzuconych mu wykroczeń i za to na podstawie art. 140 k.w. w zw. z art. 9 § 2 k.w. wymierzył mu łącznie karę 1 miesiąca ograniczenia wolności.

W opinii Rzecznika Praw Obywatelskich przepisy porządkowe, o których mowa w art. 54 k.w., mają na celu ochronę porządku i spokoju publicznego, a tym samym w polu penalizacji tego przepisu nie mieszczą się regulacje odnoszące się do innych sfer życia, np. do ochrony zdrowia publicznego. Z kolei ww. rozporządzenie nie odsyłało w swej treści do konkretnego przepisu Kodeksu wykroczeń i nie określało wobec sprawcy prawnomaterialnych konsekwencji naruszenia przez niego zawartych w nim przepisów. Przepis § 19 stanowił jedynie, że nakłada się obowiązek zakrywania ust i nosa przy pomocy odzieży, maski, maseczki, przyłbicy w środkach transportu i podczas przebywania w miejscach ogólnodostępnych, w tym na drogach i placach, na terenie cmentarzy, promenad, bulwarów, miejsc postoju pojazdów, parkingów leśnych, bez wskazania czy i jaka sankcja grozi za niezastosowanie się do tego obowiązku. Wykluczone jest więc pociągnięcie do odpowiedzialności na podstawie art. 54 k.w. osób, które naruszyły m.in. obowiązek zakrywania nosa i ust, ustanowiony na mocy ww. rozporządzenia.

 


Data odpowiedzi:
2021-12-07
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 7 grudnia 2021 r., sygn. akt II KK 342/21).
Sąd Najwyższy orzekł, iż kasacja jest oczywiście zasadna. Rację ma Rzecznik Praw Obywatelskich kwestionując w skardze kasacyjnej orzeczenie Sądu Rejonowego w R. w części skazującej S. G. za wykroczenie z art. 54 k.w. w zw. z § 18 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 kwietnia 2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Rozporządzenie to nie odsyłało bowiem w swej treści do konkretnego przepisu kodeksu wykroczeń i nie określało wobec sprawcy prawnomaterialnych konsekwencji naruszenia przez niego zawartych w nim przepisów. Ponadto w oczywisty sposób niedopuszczalne jest przyjęcie, że normę blankietową zawartą w art. 54 k.w. wypełniać mogły uregulowania określone w omawianym rozporządzeniu.