Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa materialnego poprzez niewłaściwe jego zastosowanie w sytuacji, gdy czyn przypisany obwinionemu nie wyczerpywał znamion wykroczenia z dnia 2021-07-15.
Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa materialnego poprzez niewłaściwe jego zastosowanie w sytuacji, gdy czyn przypisany obwinionemu nie wyczerpywał znamion wykroczenia.
C.W. został obwiniony o to, że w dniu 22 października 2020 roku, w S. w miejscu publicznym nie miał zakrytych ust i nosa przy pomocy odzieży lub jej części, maski, maseczki, przyłbicy albo kasku ochronnego, o którym mowa w art. 40 ust. 1 ustawy - Prawo o ruchu drogowym, tj. o wykroczenie z art. 54 k.w. w zw. z § 27 ust. 1 pkt 2 lit a Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Sąd Rejonowy w S. wyrokiem nakazowym uznał C.W. za winnego popełnienia zarzucanego mu wykroczenia i za to, na podstawie art. 54 k.w., wymierzył mu karę grzywny w wysokości 300 złotych.
Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł kasację od prawomocnego wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w S. z dnia 23 grudnia 2020 r. i wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i uniewinnienie obwinionego C.W. od popełnienia przypisanego mu wykroczenia.
W opinii Rzecznika przepisy porządkowe, o których mowa w art. 54 k.w., mają na celu ochronę porządku i spokoju publicznego, tym samym w polu penalizacji tego przepisu nie mieszczą się regulacje odnoszące się do innych sfer życia, np. do ochrony zdrowia publicznego. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 października 2020 r., które w § 27 wprowadzało obowiązek zakrywania ust i nosa przy pomocy odzieży, maski lub maseczki, podczas przebywania w miejscach ogólnodostępnych i w środkach transportu, nie zawierało jednak żadnej sankcji za naruszenie tego nakazu. Tymczasem odpowiedzialności za wykroczenie podlega ten tylko, kto popełnia czyn społecznie szkodliwy, zabroniony przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia pod groźbą kary aresztu, ograniczenia wolności, grzywny do 5000 złotych lub nagany - art. 1 § 1 kw. Rozporządzenie Rady Ministrów, nie odsyłało w swej treści do konkretnego przepisu kodeksu wykroczeń i nie określało wobec sprawcy prawnomaterialnych konsekwencji naruszenia przez niego zawartych w nim przepisów, wykluczone jest więc pociągnięcie do odpowiedzialności, na podstawie art. 54 k.w., osób, które naruszały m.in. obowiązek zakrywania nosa i ust, ustanowiony na mocy wspomnianego rozporządzenia.
Sąd Najwyższy przypomniał, że art. 54 k.w. ma charakter przepisu blankietowego zupełnego co oznacza, że przypisanie na jego podstawie odpowiedzialności musi zostać poprzedzone ustaleniem o dopuszczeniu się naruszenia przepisów porządkowych o zachowaniu się w miejscach publicznych, które powinny zostać wydane na podstawie konkretnego, ważnego, zgodnego z prawem upoważnienia ustawowego i w granicach tego upoważnienia. Trafnie podniósł skarżący, że dopiero z chwilą wejścia w życie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem Covid-19, co nastąpiło 29 listopada 2020 r., Rada Ministrów uzyskała upoważnienie do ustanowienia w rozporządzeniu powszechnego nakazu zakrywania ust i nosa w określonych okolicznościach, miejscach i obiektach oraz na określonych obszarach, wraz ze sposobem realizacji tego nakazu; nieprzestrzeganie tego nakazu zostało przez ustawodawcę uznane za wykroczenie w dodanym tą ustawą art. 116 § l a k.w. Ustawa ta siłą rzeczy nie mogła stać się podstawą odpowiedzialności obwinionego za czyn popełniony 22 października 2020 r.