Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga kasacyjna w postępowaniu w przedmiocie ochrony dóbr osobistych z dnia 2021-07-21.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
VII.511.28.2021
Data sprawy:
2021-07-21
Rodzaj sprawy:
skarga kasacyjna do SN (w sprawach cywilnych - SKC)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Skarga kasacyjna w postępowaniu w przedmiocie ochrony dóbr osobistych.

Rzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył wyrok Sądu Apelacyjnego w K. z dnia 11 grudnia 2020 r., w sprawie z powództwa P.C. przeciwko Stowarzyszeniu o ochronę dóbr osobistych i zapłatę w całości.

Na podstawie art. 3983 § 1 pkt 1 k.p.c. Rzecznik powyższemu wyrokowi zarzucił naruszenie: art. 23 w zw. z art. 24 § 1 r. k.c. poprzez ich błędną wykładnię i uznanie, że pozwany naruszył dobro osobiste powoda w postaci czci i prywatności, podczas gdy sąd precyzyjnie nie zidentyfikował tych dóbr i nie odniósł właściwych ocen do ich naruszenia; art. 24 § 1 k.c. poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że pozwany w sposób bezprawny naruszył dobra osobiste powoda, z uwagi na bezpodstawne opisanie działalności powoda w kategoriach reprywatyzacji, uczynienie z powoda będącego osobą prywatną a nie publiczną bohaterem publikacji, jak też zawarcie w publikacji nieprawdziwych i krzywdzących informacji, a zatem niespełnienie przez publikację pozwanego kryteriów rzetelności oraz nieprzypisanie działaniu pozwanego elementu działania w obronie uzasadnionego interesu społecznego, co tym samym uchylić powinno bezprawność naruszenia dóbr osobistych powoda.

Na podstawie art. 3983 § 2 k.p.c. powyższemu wyrokowi Rzecznik zarzucił naruszenie art. 54 ust. 1 Konstytucji gwarantującego każdemu wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji, a także art. 10 ust. 1 i 2 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności poprzez niewłaściwe zastosowanie tych przepisów i nałożenie ograniczenia na wypowiedzi dotyczące kwestii będących przedmiotem interesu publicznego, podczas gdy nie zachodzą przesłanki uzasadniające ingerencję w wolność słowa, zaś pozwane Stowarzyszenie prawidłowo wypełniło swoje statutowe zadania i przekazało informacje o faktach wzbudzających publiczne zainteresowanie.

Rzecznik wniósł o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w K.

 


Data odpowiedzi:
2023-12-20
Opis odpowiedzi:
Skarga kasacyjna uwzględniona (wyrok z 20 grudnia 2023 r., sygn. akt II CSKP 1254/22).
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu w K. do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego. SN stwierdził, że ocena Sądu Apelacyjnego, wskazująca na nierzetelność działania pozwanego nie jest przekonująca. Przede wszystkim Sąd Apelacyjny nie określił właściwych kryteriów staranności dla publikacji, takich jak będąca przedmiotem oceny Mapa. Nie wskazał żadnych podstaw prawnych dla oczekiwanych od pozwanego zachowań (uzyskanie stanowiska powoda, jego poinformowanie o zamiarze publikacji) i dokonanej przez siebie oceny. Rację ma skarżący wskazując, że Sąd Apelacyjny stosując wynikające z Prawa prasowego wymagania stawiane dziennikarzom, nie poświęcił jednak nawet fragmentu uzasadnienia, aby rozważyć, czy w sytuacji stowarzyszenia wymagania takie w ogóle powinny być brane pod uwagę. Sąd Apelacyjny nie określił przy tym, w odniesieniu do których informacji podanych w publikacji pozwanego, powinno być uzyskane przez niego stanowisko powoda, aby zachowany był wymóg staranności.