Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa materialnego, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sytuacji, gdy czyn przypisany obwinionemu nie wyczerpywał znamion wykroczenia z dnia 2021-07-27.
Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa materialnego, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sytuacji, gdy czyn przypisany obwinionemu nie wyczerpywał znamion wykroczenia.
T.W. został obwiniony o to, że w dniu 19 kwietnia 2020 r. w Ł. nie stosował się do obowiązku zakrywania ust i nosa przy pomocy odzieży lub jej części, maski, maseczki albo kasku ochronnego tj. o wykroczenie z art. 54 k.w. w zw. z § 18 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii oraz o to, że w tym samym miejscu i czasie nie stosował się do zakazu przemieszczania się na obszarze RP osób przebywających na tym obszarze w związku z ogłoszonym stanem epidemii w ten sposób, że będąc pod wpływem alkoholu bez uzasadnienia opuścił miejsce zamieszkania w innym celu niż zaspokajanie niezbędnych potrzeb związanych z bieżącymi sprawami życia codziennego, tj. o wykroczenie z art. 54 k.w. w związku z § 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii.
Na wstępie Rzecznik Praw Obywatelskich podkreślił, iż obie przywołane przez Sąd podstawy prawne zostały wskazane błędnie, albowiem w chwili czynu, a więc w dniu 19 kwietnia 2020 r. wyżej wymienione akty prawne już nie obowiązywały. Jednak w ocenie Rzecznika, nawet gdyby Sąd w kwalifikacji prawnej obu przypisanych wykroczeń pozostających w związku z art. 54 k.w. przywołał rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 kwietnia 2020 r., to i tak omawiany wyrok nakazowy nie mógłby się ostać, ponieważ wykluczone jest pociągnięcie do odpowiedzialności, na podstawie art. 54 k.w., osób, które naruszały m.in. zakaz przemieszczania się oraz nie stosowały się do obowiązku zakrywania ust i nosa, ustanowionych na mocy wspomnianego rozporządzenia. Żadne ze wskazanych powyżej rozporządzeń nie zawierało jakiejkolwiek sankcji za naruszenie owego zakazu czy niezastosowanie się do owego obowiązku. Tymczasem odpowiedzialności za wykroczenie podlega ten tylko, kto popełnia czyn społecznie szkodliwy, zabroniony przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia pod groźbą kary - art. 1 § 1 kw. W omawianych rozporządzeniach Rady Ministrów brak jest odesłania do konkretnego przepisu Kodeksu wykroczeń i określenia wobec sprawcy prawnomaterialnych konsekwencji naruszenia przez niego zawartych w nim przepisów.
Sąd Najwyższy stwierdził, że przypisanie odpowiedzialności karnej na podstawie art. 54 k.w. jest uzależnione od wykazania, że obwiniony dopuścił się naruszenia przepisów porządkowych o zachowaniu się w miejscach publicznych, które to przepisy muszą zostać wydane na podstawie konkretnego, ważnego oraz zgodnego z prawem upoważnienia ustawowego i w granicach tego upoważnienia. Zatem, w sytuacji zaistniałej w dniu czynów zarzuconych obwinionemu T. U., przepisy rozporządzenia z dnia zarówno 10, jak i 19 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, dotknięte były istotną wadą, gdyż zostały wydane mimo braku stosownej delegacji ustawowej, wobec czego nie mogły stanowić podstawy przypisania obwinionemu wykroczeń z art. 54 k.w. Z tych wszystkich względów należało uchylić zaskarżony wyrok i uniewinnić obwinionego od popełnienia przypisanych mu czynów. Konsekwencją takiego rozstrzygnięcia było obciążenie Skarbu Państwa kosztami postępowania w tej sprawie.