Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa materialnego, poprzez niewłaściwe jego zastosowanie w sytuacji, gdy czyn przypisany obwinionemu nie wyczerpywał znamion tego wykroczenia z dnia 2021-08-03.
Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa materialnego, poprzez niewłaściwe jego zastosowanie w sytuacji, gdy czyn przypisany obwinionemu nie wyczerpywał znamion tego wykroczenia.
W. L. został obwiniony o to, że w dniu 21 kwietnia 2020 r. w G. na dworcu PKP nie zastosował się do obowiązku zakrywania nosa i ust tj. o wykroczenie z art. 54 k.w. w zw. z § 18 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Sąd Rejonowy w G. uznał W. L. za winnego dokonania zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 54 k.w. w zw. z art. 24 § 1 k.w. wymierzył mu karę grzywny w wysokości 200 zł.
Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że formalnie, obwiniony swoim zachowaniem z dnia 21 kwietnia 2020 r., nie dostosował się do obowiązku (nakazu) zakrywania ust i nosa wskazanego w rozporządzeniu. Należy jednak podkreślić, że obowiązek ów został ustanowiony na podstawie upoważnienia zawartego w art. 46b pkt 4 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu chorób zakaźnych u ludzi. Z treści tego upoważnienia wynikało, że Rada Ministrów może ustanowić w rozporządzeniu obowiązek poddania się badaniom lekarskim oraz stosowania innych środków profilaktycznych i zabiegów przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie. Nie ulega więc wątpliwości, że w granicach tak ukształtowanego upoważnienia ustawowego, Rada Ministrów mogła określić w rozporządzeniu wyłącznie obowiązek stosowania środków profilaktycznych przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie. Upoważnienie ustawowe nie zawierało natomiast umocowania dla Rady Ministrów do ustanawiania w akcie wykonawczym do ustawy powszechnego obowiązku stosowania środków profilaktycznych, w tym przypadku środków zakrywających usta i nos. Stąd też, wskazane powyżej Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 2020 r. nakładające na osoby inne niż osoby chore i podejrzane o zachorowanie, obowiązek zakrywania ust i nosa w przestrzeni publicznej, zostały wydane z przekroczeniem granic upoważnienia ustawowego, co stanowi naruszenie art. 92 ust. 1 Konstytucji.
Sąd orzekający w sprawie ukarał W. L. karą grzywny za czyn, który w istocie nie był zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w dacie jego popełnienia (art. 42 ust. 1 Konstytucji). Skoro zaś zachowanie obwinionego nie wypełniało znamion wykroczenia z art. 54 k.w., jak i żadnego innego czynu zabronionego, uzasadniony jest wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i uniewinnienie W. L. od popełnienia przypisanego mu czynu.
Sąd Najwyższy orzekł, iż zasadność zarzutu kasacyjnego wynika przede wszystkim z tego, że art. 54 k.w. ma charakter blankietowy i może być uzupełniony przepisem o randze podustawowej wyłącznie jeśli jest to „przepis porządkowy”. Jak słusznie stwierdza Rzecznik Praw Obywatelskich, czynność sprawcza wykroczenia określonego w art. 54 k.w. polega na „wykraczaniu” przeciwko przepisom porządkowym, czyli na takim zachowaniu się w miejscu publicznym, które narusza obowiązujący w określonym miejscu porządek, wyznaczony przepisami porządkowymi. Nie jest takim „przepisem porządkowym” przepis rozporządzenia „covidowego”, mający na celu ochronę zdrowia i życia w związku z epidemią C0VID-19. Wobec powyższego należało uchylić zaskarżony wyrok nakazowy i uniewinnić obwinionego W. L. od przypisanego mu czynu (art. 537 § 2 k.p.k. w zw. z art. 112 k.p.w.).