Zgłoszenie udziału Rzecznika w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym z wniosku grupy senatorów dotyczącym zmian w ustawie o radiofonii i telewizji określających zasady powoływania i odwoływania członków zarządu "Telewizji Polskiej - Spółki Akcyjnej" i "Polskiego Radia - Spółki Akcyjnej" (sygn z dnia 2016-05-31.
Zgłoszenie udziału Rzecznika w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym z wniosku grupy senatorów dotyczącym zmian w ustawie o radiofonii i telewizji określających zasady powoływania i odwoływania członków zarządu "Telewizji Polskiej - Spółki Akcyjnej" i "Polskiego Radia - Spółki Akcyjnej" (sygn. akt K 23/16)
Rzecznik Praw Obywatelskich zgłosił udział w postępowaniu z wniosku grupy senatorów w sprawie zasad powoływania i odwoływania członków zarządu "Telewizji Polskiej - Spółki Akcyjnej" i "Polskiego Radia - Spółki Akcyjnej" i przedstawił swoje stanowisko.
Zaskarżone przepisy ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji, przyznają rządowi (ministrowi właściwemu do spraw Skarbu Państwa) kompetencję do bezpośredniego kreowania personalnej obsady rad nadzorczych i zarządów spółek i ustalania treści ich statutów bez udziału KRRiT, a jednocześnie skracają kadencję dotychczasowych władz tych mediów, znoszą fundamentalne ustawowe gwarancje niezależności i pluralizmu w sferze zarządzania i struktury mediów publicznych. Bezpośrednie powoływanie i odwoływanie, bez określenia kadencji, jakiegokolwiek limitowania przesłanek i jakiejkolwiek specyficznej procedury, zarządów i rad nadzorczych mediów publicznych przez ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa jest nie do pogodzenia z zasadą niezależności mediów publicznych, wynikającą zarówno z ratyfikowanych przez Polskę umów międzynarodowych tj. Konwencją o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, jak i z Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz postanowieniami Konstytucji RP. Przyjęte w ustawie rozwiązania zakładające bieżący, bezpośredni i nieograniczony wpływ rządu stanowią przejaw skrajnej ingerencji w niezależność mediów publicznych, w zakresie kształtowania składu ich organów. Ponadto w ocenie Rzecznika przyjęcie ustawy, która jednorazowo zmieniła omawiane zasady, wywarło skutki również na czas, kiedy ustawa już nie będzie obowiązywać. Ustawodawca nie może swobodnie zawieszać tych praw i wolności, ani zasad ustrojowych takich, jak wolność słowa i wolność mediów, z których wynika zasada niezależności mediów publicznych. Nie można ustawowo wprowadzać ani trwałej, ani przejściowej, zależności mediów publicznych od rządu. W świetle powyższego, w przypadku orzekania w niniejszej sprawie przez Trybunał Konstytucyjny po dniu utraty mocy obowiązującej ustawy zmieniającej, który zgodnie z art. 4 tej ustawy przypada na dzień 30 czerwca 2016 r., spełniona będzie przesłanka konieczności orzekania w niniejszej sprawie w celu ochrony konstytucyjnych wolności i praw.
W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, przepisy, które są przedmiotem kontroli w niniejszej sprawie, nie mogą być nadal stosowane na podstawie jakiejkolwiek normy intertemporalnej. Utraciły one zatem moc obowiązującą przed wydaniem orzeczenia przez TK. Postępowanie w sprawie nie zostało zainicjowane skargą konstytucyjną, a więc kontroli konstytucyjności nie uzasadnia wzgląd na ochronę konstytucyjnych wolności lub praw jednostki. W świetle poczynionych ustaleń Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że orzekanie o konstytucyjności zaskarżonych przez grupę senatorów przepisów stało się prawnie niedopuszczalne.