Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie alarmującej liczby zgonów z powodu COVID-19 w Polsce z dnia 2022-01-17.

Adresat:
Minister Zdrowia
Sygnatura:
V.7018.38.2022
Data sprawy:
2022-01-17
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie alarmującej liczby zgonów z powodu COVID-19 w Polsce.

W ostatnim czasie doszło do krytycznej sytuacji, w której oficjalna liczba zmarłych z powodu COVID-19 przekroczyła 100 tysięcy. Z przekazanych Rzecznikowi Praw Obywatelskich informacji wynika, że w obecnej fali pandemii w Polsce jest kilka razy więcej zgonów niż w krajach zachodnich.

Dostępne analizy uwidoczniły, że powstały w Polsce problem zwiększonej umieralności na COVID-19 w porównaniu do innych krajów jest złożony oraz zakorzeniony w słabości i niewydolności systemu opieki zdrowotnej. Pandemia COVID-19 uwypukliła i pogłębiła bowiem wady, z którymi system ten zmaga się od lat. Niewątpliwie system ten, oprócz wymagań związanych z pandemią, musi mierzyć się nadto z nierozwiązanymi dotychczas i nawarstwiającymi się problemami, m.in. kadrowymi, niedofinansowania, zaopatrzeniem w sprzęt czy dostępnością świadczeń. Rodzi to obawy czy system opieki zdrowotnej jest w stanie sprostać aktualnej sytuacji, która obnażyła i jeszcze bardziej zaznaczyła obszary wymagające natychmiastowej naprawy. Budzi to niepokój o nasze wspólne bezpieczeństwo. Powyższe wątpliwości korelują z zaniepokojeniem społecznym w przestrzeni publicznej wskazującym na brak odważnych działań państwowych w walce z pandemią COVID-19.

W przekazanych Rzecznikowi doniesieniach zarysował się również problem śmiertelności pacjentów z COVID-19 leczonych na intensywnej terapii. Jak przedstawiają doniesienia medialne, niepokoić może liczba szpitali, w których śmiertelność chorych z COVID-19 leczonych na intensywnej terapii sięga niemal 100 proc. Występują również takie szpitale, w których śmiertelność jest poniżej 50 proc. Natomiast brak jest w tym zakresie oficjalnych informacji oraz danych.

Kolejną bolączką, która wyłoniła się z analizy ekspertów jest niejasność wytycznych postępowania i brak nadzoru w zakresie ich stosowania w diagnostyce i leczeniu COVID-19. Na stronie Ministerstwa Zdrowia widnieją liczne dokumenty wypracowane przez konsultantów krajowych oraz medyczne towarzystwa naukowe. Wytyczne są również ogłaszane przez Agencje Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji i inne gremia naukowe. Jednocześnie wraz z dużą liczbą dokumentów brak jest jasności co do aktualnie obowiązujących wytycznych. Ponadto brak również mechanizmów monitorowania i nadzoru nad ich stosowaniem przez poszczególne szpitale.

W związku z powyższym, Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o zajęcie stanowiska w podnoszonej sprawie, w szczególności o wskazanie, czy Ministerstwo Zdrowia prowadzi, bądź planuje prowadzić oficjalnie dostępny rejestr, który pokazywałyby efekty leczenia w odniesieniu do całej medycyny, w tym intensywnej terapii z wyszczególnieniem śmiertelności chorych z COVID-19 leczonych na intensywnej terapii.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2023-01-02
Opis odpowiedzi:
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia w piśmie z 2 stycznia 2023 r. wyjaśnił, że na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia (dalej jako: ustawa SIOZ) Minister Zdrowia wydał Rozporządzenie w sprawie Krajowego Rejestru Pacjentów z COVID-19. Krajowy Rejestr Pacjentów z COVID-19 jest rejestrem publicznym w rozumieniu ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. Jednocześnie, ze względu na przetwarzanie wrażliwych danych osobowych w Rejestrze, niemożliwe jest ich powszechne udostępnienie. Minister Zdrowia powołał także Zespół do spraw analizy sytuacji zdrowotnej ludności Rzeczypospolitej Polskiej w czasie pandemii COVID-19 oraz jej konsekwencji zdrowotnych. Zgodnie z zarządzeniem Ministra, Zespół, nie później niż do dnia 31 marca 2023 r, przedstawi raport z analizy sytuacji zdrowotnej ludności Rzeczypospolitej Polskiej w czasie pandemii COVID-19 oraz jej konsekwencji zdrowotnych zawierający: wyniki analizy sytuacji zdrowotnej ludności RP w czasie pandemii COVID-19, opis konsekwencji zdrowotnych powstałych w związku z pandemią COVID-19, wnioski oraz propozycje zmian systemowych mających na celu wyjście z długu zdrowotnego.