Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej utrzymującą w mocy decyzję Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego, w oparciu o którą doszło do ustalenia zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn z dnia 2022-01-20.

Adresat:
Wojewódzki Sąd Administracyjny
Sygnatura:
V.511.642.2021
Data sprawy:
2022-01-20
Rodzaj sprawy:
skarga do Wojewódzkich Sądów Administracyjnych (WSA)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej utrzymującą w mocy decyzję Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego, w oparciu o którą doszło do ustalenia zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn.

Na podstawie art. 8 § 1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej jako: "ppsa"), art. 3 § 2 pkt 1 ppsa, art. 50 § 1 ppsa, 52 § 1 ppsa, art. 53 § 3 ppsa, 54 § 1 ppsa w związku z art. 14 pkt 6 ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich, Rzecznik wniósł skargę na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej (dalej: "DIAS") z dnia 23 sierpnia 2021 r. utrzymującą w mocy decyzję Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego (dalej: "NUS") z dnia 19 maja 2021 r., w oparciu o którą doszło do ustalenia Pani M. A. (dalej: "Skarżąca") zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn w wysokości 17.897,00 zł. Ww. decyzja DIAS została doręczona opiekunowi prawnemu Skarżącej, (z uwagi na to, że Skarżąca jest osobą całkowicie ubezwłasnowolnioną) w dniu 26 sierpnia 2021 r.

Zaskarżonej decyzji DIAS RPO zarzucił: 1) naruszenie przepisu prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. art. 4a ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn (dalej jako: "upsid") poprzez błędne przyjęcie, że doszło do uchybienia 6-miesięcznego terminu na zgłoszenie nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, warunkującego możliwość skorzystania ze zwolnienia dla tzw. osób najbliższych, podczas gdy w omawianej sprawie należy przyjąć, że Skarżąca dowiedziała się o nabyciu spadku dopiero z chwilą ustanowienia opiekuna prawnego w osobie Pana J. D., tj. z dniem 1 grudnia 2020 r., a więc w dacie uprawomocnienia się postanowienia Sądu Rejonowego w W. z dnia 23 listopada 2020 r. o ustanowieniu opieki nad Skarżącą; 2) naruszenie przepisów postępowania, mających istotny wpływ na wynik sprawy, art. 120 ustawy - Ordynacja podatkowa, tj. zasady legalizmu, art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej, tj. zasady prowadzenia postępowania podatkowego w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych, art. 124 Ordynacji podatkowej, tj. zasady wyjaśniania / przekonywania w zw. z art. 235 Ordynacji podatkowej poprzez utrzymanie w mocy decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego w odniesieniu do osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie w sytuacji, w której były podstawy do uznania, że doszło do spełnienia warunków koniecznych do uzyskania przez Skarżącą zwolnienia podatkowego dla tzw. osób najbliższych, co w konsekwencji wzbudza istotne wątpliwości w kontekście konstytucyjnej zasady zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa, a także zasady sprawiedliwości społecznej, zawartej w art. 2 Konstytucji.

Wskazując na powyższe, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) ppsa w zw. z art. 135 ppsa Rzecznik wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji DIAS w całości, a także poprzedzającej ją decyzji NUS.

 


Data odpowiedzi:
2022-10-20
Opis odpowiedzi:
Skarga uwzględniona (wyrok z 20 października 2022 r., sygn. akt III SA/Wa 437/22).
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego W. z dnia 19 maja 2021 r. W ocenie WSA organy podatkowe obu instancji błędnie uznały, że w sprawie Skarżącej nie zostały spełnione warunki pozwalające na skorzystanie ze zwolnienia podatkowego. Z tego też względu zaskarżone rozstrzygnięcia naruszają art. 4a ust. 1 pkt 1. i art. 4 ust. 2 u.p.s.d. Z uwagi na stwierdzone naruszenia przepisów prawa materialnego za zbędne Sąd uznał odnoszenie się do podnoszonych zarzutów naruszenia ogólnych zasad postępowania podatkowego. Przy ponownym rozpatrzeniu sprawy organy podatkowe, kierując się przedstawionym stanowiskiem Sądu, powinny prawidłowo zastosować w sprawie art. 4a ust. 2 u.p.s.d. wydając stosowne rozstrzygnięcie o braku podlegania obowiązkowi w podatku od spadków i darowizn. Całokształt przedstawionych okoliczności spowodował, że uznać należało, że do wydania zaskarżonej decyzji doszło z naruszeniem art. 4a ust. 2 u.p.s.d., co uzasadnia uchylenie decyzji organów podatkowych obu instancji na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.