Wystąpienie do Prezesa Rady Ministrów w sprawie braku procedury naboru do Prokuratorii Generalnej z dnia 2022-02-16.
Wystąpienie do Prezesa Rady Ministrów w sprawie braku procedury naboru do Prokuratorii Generalnej.
Do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich wpłynął wniosek o zbadanie procesu rekrutacji do Urzędu Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie odnoszącym się do rekrutacji na stanowisko radcy. W ocenie wnioskodawcy praktyka Urzędu Prokuratorii Generalnej RP narusza konstytucyjne prawo obywateli równego dostępu do służby publicznej oraz może potencjalnie stanowić dowód na naruszenie zasady równego traktowania.
Art. 54 ust. 1 ustawy o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej stanowi, że nabór na stanowisko radcy jest otwarty i konkurencyjny, a wymogi w stosunku do osoby, która ma być radcą zostały określone w ust. 2-4. Ustawa ta nie reguluje natomiast procedury (sposobu przeprowadzenia naboru), tak jak to czyni w art. 41 przy obsadzaniu stanowisk Prezesa i wiceprezesów Prokuratorii Generalnej RP.
W ocenie Rzecznika przyjęty w ustawie o Prokuratorii Generalnej RP nabór na stanowisko radcy, nie przewidując procedury związanej z tym naborem, uniemożliwia kandydatom dokonanie kontroli, czy odbył się on zgodnie z prawem, co niejednokrotnie może przekreślać szansę uczestnika konkursu na powierzenie mu stanowiska, którego konkurs dotyczył. To zaś pozostaje w sprzeczności z art. 60 Konstytucji, gwarantującym obywatelom polskim korzystającym z pełni praw publicznych, prawo dostępu do służby publicznej na jednakowych zasadach, a także z art. 7 wyrażając zasadę legalizmu, w świetle której organy władzy publicznej winny działać na podstawie i w granicach prawa.
Regulacja przyjęta w art. 54 ust. 1 ustawy o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, stanowiąca wyłącznie o otwartym i konkurencyjnym naborze na stanowisko radcy, zdaniem RPO, nosi znamiona unormowania niepełnego. Unormowania niepełne to regulacje prawne, które z punktu widzenia zasad (oraz zobowiązań) ujętych w tekście Konstytucji cechuje zbyt wąski zakres zastosowania, bądź też, które z uwagi na przedmiot oraz cel regulacji, pomijają treści dla niej istotne. Badając zatem wskazany akt ustawodawczy można dojść do przekonania, że w jego przepisach brakuje unormowań, bez których, ze względu na naturę objętej aktem regulacji może on budzić wątpliwości natury konstytucyjnej. Zarzut niekonstytucyjności może bowiem dotyczyć zarówno tego, co ustawodawca w danym akcie unormował, jak i tego, co w akcie tym pominął, choć postępując zgodnie z Konstytucją powinien był unormować.
W opinii Rzecznika sposób przeprowadzania naboru na stanowisko radcy, w tym wymogi stawiane kandydatom, przebieg i skutki tego naboru powinny znaleźć miejsce w ustawie, o której mowa na wstępie. Dopiero wówczas można byłoby mówić o spójności w omawianym zakresie przepisów ustawy o Prokuratorii Generalnej RP z art. 60, art. 32 i art. 7 Konstytucji. Zapewnienie właściwego funkcjonowania tej instytucji publicznej wymaga w szczególności, aby osoby zatrudnione były rekrutowane w oparciu o kwalifikacje merytoryczne, w ramach przejrzystych procedur konkursowych, skonstruowanych w sposób eliminujący wszelką dyskryminację.
Mając powyższe na względzie, Rzecznik zwrócił się do Premiera z prośbą o rozważenie możliwości podjęcia stosownych działań legislacyjnych mających na celu uzupełnienie regulacji zawartej w art. 54 ustawy o Prokuratorii Generalnej o niezbędne zapisy tworzące pełną i przejrzystą procedurę związaną z naborem na stanowisko radcy.