Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie rażącego naruszenia prawa karnego procesowego, polegającego na skazaniu obwinionego za przestępstwo, pomimo tego, że postępowanie karne co do tego samego czynu zostało wobec skazanego już wcześniej prawomocnie zakończone wyrokiem z dnia 2022-03-18.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.511.427.2021
Data sprawy:
2022-03-18
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie rażącego naruszenia prawa karnego procesowego, polegającego na skazaniu obwinionego za przestępstwo, pomimo tego, że postępowanie karne co do tego samego czynu zostało wobec skazanego już wcześniej prawomocnie zakończone wyrokiem.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł kasację od prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w P. z dnia 5 listopada 2020 r. Na podstawie art. 521 § 1 k.p.k. zaskarżył powyższe orzeczenie w całości na korzyść skazanego C. K.

Na podstawie art. 523 § 1 k.p.k. wyrokowi temu Rzecznik zarzucił rażące, stanowiące bezwzględną przyczynę odwoławczą określoną w art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k., naruszenie prawa karnego procesowego, to jest art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k., polegające na skazaniu C. K. za przestępstwo z art. 209 § 1a k.k. popełnione w okresie od 1 marca 2018 r. do 26 kwietnia 2019 r. pomimo tego, że postępowanie karne co do tego samego czynu, z tym, że, zakwalifikowanego z art. 209 § 1 k.k., popełnionego w okresie od sierpnia 2010 r. do kwietnia 2019 r., z wyłączeniem czerwca 2011 r. i sierpnia 2015 r., zostało wobec skazanego już wcześniej prawomocnie zakończone wyrokiem Sądu Rejonowego w P. z dnia 1 września 2020 r.

RPO wniósł zatem o: 1) dopuszczenie dowodu z dokumentów znajdujących się w aktach Sądu Rejonowego w P., na okoliczność prawomocnego skazania C. K. wyrokiem z dnia 1 września 2020 r.; 2) uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Rejonowego w P. z dnia 5 listopada 2020 r. i umorzenie postępowania, wobec C. K., na podstawie art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k.

 


Data odpowiedzi:
2022-04-27
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 27 kwietnia 2022 r., sygn. akt I KK 114/22).
Sąd Najwyższy orzekł, iż wyrok Sądu Rejonowego w P. z dnia 5 listopada 2020 r. obciążony jest bezwzględną przyczyną odwoławczą, określoną w art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k., ponieważ został wydany w sprawie, w której postępowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby wcześniej zostało prawomocnie zakończone. Zachodzi zatem negatywna przesłanka procesowa w postaci res iudicata sformułowana w art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. W odniesieniu do przestępstw niealimentacji, należących do kategorii tzw. przestępstw zbiorowych, przeszkoda procesowa w postaci powagi rzeczy osądzonej występuje właśnie wtedy, gdy okresy uporczywego uchylania się od obowiązku świadczeń alimentacyjnych, ustalone w kolejno rozpoznawanych sprawach, są identyczne i pokrywają się ze sobą, lub gdy okres określony w sprawie następnej został w całości objęty skazaniem w sprawie rozpoznawanej poprzednio, prawomocnie już zakończonej. Ponieważ zaskarżony wyrok dotknięty jest wadą rangi bezwzględnej przesłanki odwoławczej, gdyż w postępowaniu doszło do naruszenia powagi rzeczy osądzonej, należało wyrok ten uchylić i na podstawie art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. postępowanie karne w sprawie umorzyć.