Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga nadzwyczajna od wyroku Sądu Okręgowego z powództwa przeciwko Przedsiębiorstwu o odszkodowanie z dnia 2022-03-23.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
V.7203.15.2020
Data sprawy:
2022-03-23
Rodzaj sprawy:
skarga nadzwyczajna do Sądu Najwyższego
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Skarga nadzwyczajna od wyroku Sądu Okręgowego z powództwa przeciwko Przedsiębiorstwu o odszkodowanie.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł skargę nadzwyczajną od prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w W. z dnia 6 marca 2015 r., którym orzeczono o oddaleniu powództwa i zasądzeniu od powoda na rzecz pozwanego kwoty 7.217,00 zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego, zaskarżając go w całości.

Na podstawie art. 89 § 1 pkt 2 UoSN zaskarżonemu wyrokowi RPO zarzucił rażące naruszenie prawa materialnego, a to: 1. art. 129 ust. 2 ustawy - Prawo Ochrony Środowiska (dalej: "POŚ") poprzez błędną jego wykładnię opartą na przyjęciu, że ograniczenie korzystania z nieruchomości, o którym mowa w tym przepisie, oznacza zaistnienie faktycznego ograniczenia sposobu korzystania z konkretnej nieruchomości (in concreto - konieczności zaprzestania korzystania z nieruchomości w określony sposób lub zniweczenia działań na rzecz jej określonego wykorzystania), a nie może polegać wyłącznie na ograniczeniu prawnej możliwości korzystania z nieruchomości (in abstracto - ograniczenia przyszłego, potencjalnego wykorzystania nieruchomości na określony cel). 2. art. 129 ust. 4 POŚ w zw. z art. 129 ust. 2 POŚ poprzez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie oparte na: a) uznaniu, że dla otwarcia terminu do zgłoszenia roszczeń odszkodowawczych konieczne jest wykazanie faktycznego ograniczenia sposobu korzystania danej nieruchomości (in concreto) a nie tylko wykazanie prawnej możliwości jego zaistnienia (in abstracto); b) przyjęciu, że przewidziany tym przepisem termin zawity do wystąpienia przez P. W. z roszczeniem odszkodowawczym nie rozpoczął biegu w związku z wejściem w życie Uchwały Sejmiku Województwa z dnia 20 czerwca 2011 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla Portu Lotniczego.

Na podstawie art. 89 §1 pkt 1 UoSN zaskarżonemu wyrokowi Rzecznik zarzucił naruszenie zasad oraz praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji, tj.: 1. zasady ochrony prawa do własności, ustanowionej w art. 64 ust. 2 Konstytucji - poprzez zastosowanie wykładni przepisów art. 129 ust. 2 i 4 POŚ, która uzależnia otwarcie się terminu do ubiegania się o odszkodowanie od zaistnienia faktycznego ograniczenia sposobu korzystania z danej nieruchomości (in concreto), a nie zaś od wykazania ograniczenia prawnej możliwości korzystania z nieruchomości (in abstracto), a co za tym idzie uczynienie ochrony prawa do własności instrumentem iluzorycznym; 2. zasady zaufania do państwa i prawa oraz zasady bezpieczeństwa prawnego, wywodzonych z art. 2 Konstytucji - poprzez odmienne ukształtowanie położenia prawnego jednych obywateli względem pozostałych w związku ze zmianą orzecznictwa sądowego w zakresie ustalania początku biegu terminu zawitego do wystąpienia z roszczeniem odszkodowawczym za objęcie nieruchomości ograniczeniami w zabudowie w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania 3. zasady demokratycznego państwa prawa i sprawiedliwości społecznej, ustanowionych art. 2 Konstytucji - przez odebranie powodowi prawa wykazania poniesionej szkody w związku z ograniczeniem sposobu wykorzystywania jego nieruchomości, w sytuacji gdy inni właściciele, pod rządami tych samych aktów prawnych, prawo to zachowali.

 


Data odpowiedzi:
2023-04-19
Opis odpowiedzi:
Skarga nadzwyczajna oddalona (wyrok z 19 kwietnia 2023 r., sygn. akt II NSNc 185/23).
Sąd Najwyższy oddalił skargę nadzwyczajną; W realiach niniejszej sprawy, co wynika z wyroku Sądu Okręgowego, powód nie doznał żadnych nowych ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości, których jest właścicielem ani nie wykazał, że jego zamiarem jest przeznaczenie nieruchomości na cele mieszkaniowe, nie zainicjował procedury „odrolnienia działki”, a obecne przeznaczenie terenu gdzie priorytetem jest działalność usługowa, gospodarcza i handlowa przeczy doznanej przez powoda szkodzie. Co więcej, sąd I instancji ustalił, że powód nie tylko nie ponosi strat wywołanych bliskością portu lotniczego, ale osiąga z tego tytułu zyski. Z uwagi na ustalenie, że sąd I instancji nie naruszył art. 129 ust. 2 ani ust. 4 POS, bezprzedmiotowym jest badanie tego, czy hipotetyczne naruszenie prowadziło do naruszenia art. 64 ust. 2 Konstytucji. Z kolei niewykazanie zaistnienia przynajmniej jednego z uchybień wymienionych w art. 89 § 1 pkt 1-3 12 U.SN powoduje, że nie ma podstaw do badania, czy zaskarżone orzeczenie wprowadziło stan niezgodności z wyrażoną w art. 2 Konstytucji zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej. Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Najwyższy oddalił skargę nadzwyczajną na podstawie art. 91 § 1 zd. 2 u.SN wobec braku podstaw do uchylenia zaskarżonego wyroku.