Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego w sprawie dotyczącej stosowania przepisu art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej do osoby urodzonej po 1951 roku z dnia 2022-04-13.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
III.7060.10.2022
Data sprawy:
2022-04-13
Rodzaj sprawy:
skarga kasacyjna do SN (w sprawach cywilnych - SKC)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego w sprawie dotyczącej stosowania przepisu art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej do osoby urodzonej po 1951 roku.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego w Sz. z dnia 28 września 2021 r., wydanego w sprawie z wniosku W. Ł. przeciwko ZUS w K. o wysokość emerytury. Rzecznik zaskarżył wyrok w całości i zarzucił mu: naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez: niezastosowanie prokonstytucyjnej wykładni tego przepisu w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r., P 20/16, i wyłączenie stosowania tego przepisy przy ustalaniu wysokości emerytury po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego ubezpieczonego urodzonego w 1951 r., który pobierał wcześniejszą emeryturę przyznaną na podstawie art. 46 ustawy emerytalnej, do której warunki spełnił w 2006 r., a następnie po ukończeniu powszechnego wieku emerytalny (wówczas 66 lat i 1 miesiąc dla mężczyzn) w marcu 2017 r. wystąpił o przyznanie emerytury powszechnej; oraz naruszenie konstytucyjnych wolności lub praw człowieka i obywatela (art. 67 ust. 1 w związku art. 2 Konstytucji) obejmujących ochronę prawa do zabezpieczenia społecznego w związku z zasadą zaufania obywatela do państwa i prawa.

Rzecznik wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Apelacyjnego w Sz. w całości i przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania.

Jako okoliczność uzasadniającą rozpoznanie skargi kasacyjnej RPO wskazał występowanie w sprawie istotnego zagadnienia prawnego: "Czy przepis art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej powinien mieć zastosowania do urodzonego w 1951 r. ubezpieczonego, który od 2006 r. pobierał wcześniejszą emeryturę przyznaną na podstawie art. 46 ustawy emerytalnej, a warunki uprawniające do przyznania emerytury z powszechnego wieku emerytalnego spełnił w dniu 14 kwietnia 2017 r. (ukończenie wieku emerytalnego 66 lat i 1 miesiąc) i złożył wniosek o jej przyznanie, czy też kierując się prokonstytucyjną wykładnią w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r., P 20/16, wysokość emerytury powszechnej w tym przypadku powinna być ustalona bez zastosowania regulacji art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej?".

 


Data odpowiedzi:
2024-08-14
Opis odpowiedzi:
Skarga kasacyjna uwzględniona (wyrok z 14 sierpnia 2024 r., sygn. akt III USKP 113/23).
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Apelacyjnemu w Sz. do ponownego rozpoznania. SN przypomniał, że Trybunat Konstytucyjny w wyroku z 6 marca 2019 r. (sygn. P 20/16) orzekł, że art. 25 ust. lb w zakresie, w jakim dotyczy urodzonych w 1953 r. kobiet, które przed 1 stycznia 2013 r. nabyły prawo do emerytury na podstawie art. 46 tej ustawy jest niezgodny z art. 2 Konstytucji ze względu na naruszenie zasady zaufania. Pytanie prawne dotyczyło tylko kobiet urodzonych w 1953 r. Niemniej wyrok Trybunału obejmował tylko część problemu stosowania art. 25 ust. lb ustawy do szerszego kręgu uprawnionych do wcześniejszych emerytur, urodzonych po 1948 r. Potwierdził to TK w wyroku z 4 czerwca 2024 r., (sygn. SK 140/20), orzekając, że art. 25 ust. lb ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS w zakresie, w jakim dotyczy osób, które złożyły wniosek o przyznanie świadczeń, o których mowa w tym przepisie, przed 6 czerwca 2012 r., jest niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji. Rzecznik Praw Obywatelskich zasadnie zatem zarzuca naruszenie art. 25 ust. lb ustawy emerytalnej w sprawie W. Ł., rozstrzygniętej zaskarżonym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Sz. z 28 września 2021 r.