Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa procesowego, poprzez dokonanie wadliwej kontroli instancyjnej zarzutów podniesionych w zażaleniu obrońcy skazanego z dnia 2022-05-12.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.511.651.2021
Data sprawy:
2022-05-12
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa procesowego, poprzez dokonanie wadliwej kontroli instancyjnej zarzutów podniesionych w zażaleniu obrońcy skazanego.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł kasację od prawomocnego postanowienia Sądu Okręgowego w G. z dnia 25 marca 2021 r., utrzymującego w mocy postanowienie Sądu Rejonowego w G. z dnia 15 stycznia 2021 r. w przedmiocie zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności, orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w G. z dnia 7 listopada 2017 r. Na podstawie art. 521 § 1 k.p.k. RPO zaskarżył powyższe orzeczenie w całości na korzyść skazanego T. P.

Powołując się na przepis art. 523 § 1 k.p.k. postanowieniu temu Rzecznik zarzucił rażące i mające istotny wpływ na jego treść naruszenie prawa procesowego, tj. art. 433 § 2 w zw. z art. 1 § 2 k.k.w. poprzez dokonanie wadliwej kontroli instancyjnej zarzutów podniesionych w zażaleniu obrońcy skazanego, wskazujących na nierozważenie przez Sąd I instancji wszystkich istotnych okoliczności będących podstawą zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności, a przede wszystkim, czy skazany miał realne możliwości zapłaty zadośćuczynienia wobec pokrzywdzonego, a tym samym, że spełniona została, określona w art. 75 § 2 k.k., przesłanka "uchylania się" od nałożonego obowiązku.

Wobec powyższego RPO wniósł o uchylnie zaskarżonego postanowienia Sądu Okręgowego w G. i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.

 


Data odpowiedzi:
2022-06-08
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (postanowienie z 8 czerwca 2022 r., sygn. akt IV KK 202/22).
Sąd Najwyższy orzekł, iż kasacja okazała się oczywiście zasadna. Trafnie Rzecznik Praw Obywatelskich podniósł, że stwierdzenie Sądu, oparte na domniemaniu, że skazany z racji wieku i zdolności do pracy miał możliwość zapłacenia zadośćuczynienia, jest niewystarczające do uznania, że „uchyla się” od jego zapłacenia. W tym zakresie należało dokonać ustaleń, dotyczących sytuacji osobistej, zdrowotnej i finansowej skazanego, czego zaniechał Sąd I instancji, a Sad odwoławczy niezasadnie zaaprobował, podnosząc, że ustalenia takie były niemożliwe z uwagi na unikanie przez skazanego kontaktu z Sądem i nieodbieranie kierowanej do niego korespondencji. Dokonanie takich ustaleń było możliwe także w oparciu o informacje zawarte w aktach sprawy, do których Sąd odwoławczy w ogóle się nie odniósł. Wszystkie te okoliczności, na które zwrócił uwagę RPO wskazują, że kontrola odwoławcza przeprowadzona przez Sąd Okręgowy w G. była bardzo pobieżna, a wyprowadzone wnioski nie zostały skonfrontowane z całością materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie.