Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga nadzwyczajna od wyroku Sądu Rejonowego wydanego w sprawie z powództwa Gminy przeciwko mieszkańcom o zapłatę z dnia 2022-06-13.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
IV.511.144.2022
Data sprawy:
2022-06-13
Rodzaj sprawy:
skarga nadzwyczajna do Sądu Najwyższego
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Skarga nadzwyczajna od wyroku Sądu Rejonowego wydanego w sprawie z powództwa Gminy przeciwko mieszkańcom o zapłatę.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł skargę nadzwyczajną od prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Rz. z dnia 19 października 2020 r., wydanego w sprawie z powództwa Gminy Miasto Rz. przeciwko L. P. i A. S. o zapłatę i zaskarżył go w stosunku do pozwanej L. P. w zakresie uwzględniającym żądanie pozwu wobec ww. pozwanej (pkt I.) oraz w zakresie nałożonego na L. P. obowiązku zwrotu kosztów postępowania (pkt II.).

Na podstawie art. 89 § l pkt 1 u.s.n. powyższemu nakazowi zapłaty RPO zarzucił: 1. naruszenie zasad oraz wolności i praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji, a to konstytucyjnej zasady zaufania do państwa oraz zasady bezpieczeństwa prawnego, wywodzonych z art. 2 Konstytucji, oraz chronionego w art. 72 ust. 1 Konstytucji dobra dziecka z uwagi na wydanie zaskarżonego wyroku wobec pozwanej L. P. jako jednej z pozwanych solidarnie, który w sposób nieuzasadniony i niesprawiedliwy nakłada na pozwaną obowiązek zapłaty należności z tytułu wypłaconego właścicielowi lokalu przez powodową Gminę odszkodowania za zajmowanie przez L. P. bez tytułu prawnego lokalu mieszkalnego, mimo iż w okresie do 11 listopada 2011 r. L. P. była osobą małoletnią i nie mogła ponosić odpowiedzialności za tego rodzaju należności wynikające z zamieszkiwania wraz z matką i innymi pozwanymi w tym lokalu; 2. naruszenie chronionego w art. 64 ust. 1 Konstytucji prawa do ochrony własności i praw majątkowych pozwanej L. P., z uwagi na wydanie zaskarżonego wyroku, który w sposób nieuzasadniony i niesprawiedliwy nakłada na pozwaną obowiązek solidarnej zapłaty na rzecz Gminy M. Rz. należności z tytułu wypłaconego przez powodową Gminę odszkodowania za zajmowanie bez tytułu prawnego lokalu mieszkalnego, mimo iż w okresie do 11 listopada 2011 r. L. P. była osobą małoletnią i nie mogła ponosić odpowiedzialności za tego rodzaju należności wynikające z zamieszkiwania wraz z innymi pozwanymi w tym lokalu, co prowadzi do naruszenia praw majątkowych pozwanej.

Na podstawie art. 89 § 1 pkt 3 u.s.n. powyższemu nakazowi zapłaty Rzecznik zarzucił: - oczywistą sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, do którego doszło wskutek naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. poprzez bezpodstawne i błędne ustalenie, że pozwana L. P. (ur. 11 listopada 1993 r. ) w okresie objętym pozwem, tj. od 1 lipca 2008 r. do 27 grudnia 2010 r. była osobą pełnoletnią, a przez to odpowiedzialną solidarnie za zapłatę w tym okresie dochodzonej pozwem należności, podczas gdy z danych zawartych w pozwie, jak i z materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy wynika, że pozwana uzyskała pełnoletność z dniem 11 listopada 2011 r.

Na podstawie art. 89 § l pkt 2 u.s.n. powyższemu nakazowi zapłaty RPO zarzucił: - rażące naruszenie prawa materialnego, tj.: art. 441 § 3 k.c. w zw. z art. 18 ust. l i 3 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2008 r. do dnia 27 grudnia 2010 r., poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie w stanie faktycznym niniejszej sprawy i przyjęcie, że pozwana L. P. odpowiada solidarnie wraz z pozostałymi pozwanymi za zapłatę należności z tytułu odszkodowania za zajmowanie bez tytułu prawnego lokalu mieszkalnego, mimo iż w okresie objętym żądaniem pozwu tj. od l lipca 2007 r. do 27 grudnia 2010 r. była osobą małoletnią (do dnia 11 listopada 2011 r.) i nie mogła ponosić odpowiedzialności za tego rodzaju należności, a w konsekwencji, zasądzenie od pozwanej dochodzonych pozwem należności za ww. okres.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 91 § l u.s.n. Rzecznik wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Rejonowego w Rz. z dnia 19 października 2020 r. zakresie dotyczącym rozstrzygnięcia o nałożeniu na pozwaną L. P. obowiązku solidarnej wraz z A. S. zapłaty dochodzonej pozwem kwoty wraz z odsetkami i kosztami, i wydanie orzeczenia co do istoty sprawy poprzez oddalenie powództwa wobec pozwanej w tym zakresie lub ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w stosunku do pozwanej L. P. i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia Sądowi Rejonowemu w Rz. W ocenie Rzecznika istotne naruszenia zasad i praw określonych w Konstytucji przemawiają za wydaniem przez Sąd Najwyższy wnioskowanego przez Rzecznika rozstrzygnięcia.

 


Data odpowiedzi:
2024-07-18
Opis odpowiedzi:
Skarga nadzwyczajna uwzględniona (wyrok z 18 lipca 2024 r., sygn. akt II NSNc 433/23).
Sąd Najwyższy uchylił w całości zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Rz. Skarga nadzwyczajna zasługuje na uwzględnienie, albowiem prawomocny wyrok Sądu Rejonowego w Rz. z 19 października 2020 r., wydany w sprawie z powództwa Gminy Miasto Rz. przeciwko L. P. i A. S. o zapłatę, w zaskarżonym zakresie, tj. odnośnie L. P., nie odpowiada prawu. Zaskarżony wyrok nie może zostać wzruszony w drodze nadzwyczajnych środków zaskarżenia innych niż skarga nadzwyczajna. Ponownie rozpatrując sprawę, Sąd Rejonowy dokona jej wszechstronnej analizy, biorąc pod uwagę relewantne przepisy prawa materialnego i procesowego oraz poglądy Sądu Najwyższego wyrażone w uzasadnieniu wyroku.