Skarga kasacyjna od wyroku Sądu Apelacyjnego w sprawie o ochronę dóbr osobistych i zapłatę z dnia 2022-06-14.
Skarga kasacyjna od wyroku Sądu Apelacyjnego w sprawie o ochronę dóbr osobistych i zapłatę.
Rzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył wyrok w całości zarzucając:
1. Na podstawie art. 3983 § 1 pkt 2 K.p.c. naruszenie przepisów postępowania cywilnego, tj. art. 11 K.p.c. w związku z art. 3271 § 1 w związku z art. 361 K.p.c. w związku z art. 391 § 1 K.p.c. oraz art. 382 K.p.c., których niezastosowanie w niniejszej sprawie przez Sąd Apelacyjny miało bardzo poważny wpływ na końcowe rozstrzygnięcie dotyczące przypisania pozwanym bezprawności dokonanego naruszenia dóbr osobistych powódki.
Rzecznik wskazał, że ani w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego we fragmencie dotyczącym ustaleń faktycznych, ani w rozważaniach prawnych, nie pojawiła się informacja na temat prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w L., który uznał, że powódka dopuściła się przestępstwa opisanego w art. 212 K.k. Zgodnie z art. 11 K.p.c., ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd w postępowaniu cywilnym. Na żadnym etapie postępowania cywilnego sądowi nie wolno pominąć tego faktu. Nawet wtedy, gdy strona o to nie wnosiła lub jej środek odwoławczy został odrzucony, sąd cywilny nie może uznać, że wiąże go stan faktyczny ustalony przez sąd I instancji.
W tym stanowisku Rzecznik upatruje naruszenia art. 382 K.p.c., zgodnie z którym Sąd drugiej instancji orzeka na podstawie materiału zebranego w postępowaniu w pierwszej instancji oraz w postępowaniu apelacyjnym. Zatem wydanie przez sąd karny prawomocnego wyroku skazującego powódkę, także z perspektywy powołanego przepisu w powiązaniu z art. 11 K.p.c., jest elementem materiału dowodowego zebranego także w postępowaniu apelacyjnym.
2. Na podstawie art. 3983 § 1 pkt 1 K.p.c. naruszenie art. 24 § 1 K.c. poprzez błędną jego wykładnię i przypisanie pozwanym wyłącznego sprawstwa naruszenia dóbr osobistych powódki poprzez odczytanie pisma autorstwa pozwanych przez Przewodniczącą Rady Gminy podczas sesji Rady Gminy w dniu 28 marca 2018 r. i w konsekwencji wadliwe rozstrzygnięcie odnośnie do usunięcia skutków dokonanego naruszenia poprzez zobowiązanie pozwanych do złożenia pisemnego oświadczenia na najbliższej sesji Rady Gminy o treści wskazanej w wyroku Sądu Okręgowego w L.
Sądy nietrafnie dopatrzyły się naruszenia przez pozwane dóbr osobistych powódki, wskutek odczytania przez Przewodniczącą Rady, pisma ich autorstwa. Nie chcąc się narazić na zarzut naruszenia dóbr osobistych powódki, Przewodnicząca winna była sprawdzić, czy istnieją jakiekolwiek zalecenia MEN w sprawie odczytywania pism nauczycieli podczas otwartych dla publiczności sesji Rady Gminy. To Przewodnicząca powinna sprawdzić, czy treść informacji nie narusza dóbr osobistych osób wymienionych w piśmie, ale także ocenić w jakim trybie rozpatrzyć wniosek, mając na uwadze powołany przez pozwane art. 227 Kpa, z którego wynika jedynie, że przedmiotem skargi może być w szczególności zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań przez właściwe organy albo przez ich pracowników, naruszenie praworządności lub interesów skarżących, a także przewlekłe lub biurokratyczne załatwianie spraw.
3. Na podstawie art. 3983 § 2 K.p.c. zarzuca także naruszenie art. 45 ust. 1 Konstytucji, gwarantującego każdemu prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd oraz art. 47 Konstytucji przyznającego każdemu prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym.
Nieuwzględnienie prawomocnego skazującego wyroku karnego doprowadziło do nierzetelnego rozpoznania sprawy i naruszenia w ten sposób gwarancji procesowych pozwanych wynikających właśnie z naczelnych zasad postępowania cywilnego, nakazujących na każdym etapie uwzględnianie przez sąd cywilny prawomocnych rozstrzygnięć sądów karnych. Niezastosowanie tego wymagania uderzyło w gwarantowaną konstytucyjnie wartość rzetelnego i sprawiedliwego procesu. Ponadto, zupełne pominięcie przez Sąd udziału organu gminy w upublicznieniu pisma pozwanych także naruszyło art. 47 Konstytucji. Prawo do ochrony swojego życia prywatnego i tym samym przekazanie przez pozwane informacji, ich zdaniem mogących świadczyć o braku właściwego kierownictwa w szkole, wpływa na pozycję pozwanych w lokalnej społeczności. Chroniąc zatem siebie i broniąc się przed twierdzeniami powódki, która została w postępowaniu karnym skazana za popełnienie czynu opisanego w art. 212 K.k., miały prawo do decydowania o własnym życiu tu w postaci warunków w jakim funkcjonowały i w jakim przyszło im chronić swoją prywatność. Brak rzetelnej oceny sytuacja jaka w związku z powyższym miała miejsce stanowi naruszenie obydwu wskazanych tu przepisów Konstytucji.
Na podstawie art. 3984 § 1 pkt 3 K.p.c. i w zw. z art. 39815 § 1 K.p.c. RPO wniósł o uchylenie wyroku Sądu Apelacyjnego w L. w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania temu Sądowi. Wyrok powyższy, zdaniem Rzecznika, w rażący sposób naruszył przepisy prawa procesowego, jak i prawa materialnego.