Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia przepisu ustawy o ujawnieniu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów z dnia 2022-06-21.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.510.558.2022
Data sprawy:
2022-06-21
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia przepisu ustawy o ujawnieniu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł kasację od prawomocnego orzeczenia Sądu Apelacyjnego w B. z dnia 24 czerwca 2021 r., utrzymującego w mocy orzeczenie Sądu Okręgowego w O. z dnia 15 marca 2021 r. Na podstawie art. 21b ust. 6 ustawy o ujawnieniu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (zwanej dalej: "ustawą") zaskarżył powyższe orzeczenie w całości na korzyść A. A. K.

Powołując się na art. 21b ust 6 pkt 1 powyższego aktu prawnego zaskarżonemu orzeczeniu RPO zarzucił rażące i mające istotny wpływ na jego treść naruszenie art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy polegające na błędnej jego wykładni przejawiającej się w przyjęciu, że każda służba do 31 lipca 1990 r. w podmiocie mającym status organów bezpieczeństwa publicznego podlega ujawnieniu w trybie postępowania lustracyjnego.

Wobec powyższego Rzecznik wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu w B. do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.

 


Data odpowiedzi:
2023-10-19
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 19 października 2023 r., sygn. akt IV KK 270/22).
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone orzeczenie w sprawie indywidualnej i przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu w B. do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym. Sąd Najwyższy podkreślił, że zawarte w uzasadnieniu kasacji wywody Rzecznika są zasadne co do konieczności stosowania wykładni systemowej i funkcjonalnej pojęcia służby w organach bezpieczeństwa państwa w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r. Niezasadnie, jak podkreślił SN, kasacja wniesiona została na korzyść osoby lustrowanej, ponieważ należało w myśl art. 118 k.p.k., odczytując intencje wnoszącego ją Rzecznika w powiązaniu z treścią jej uzasadnienia przyjąć, że zarzucono w niej w istocie rażącą obrazę przepisów prawa procesowego, określających reguły rzetelnej kontroli odwoławczej, tj. art. 433 § 1 k.p.k. lub art. 457 § 3 k.p.k., wyrażającą się w zaaprobowaniu przez sąd odwoławczy błędnej wykładni art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach oraz ich treści.