Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie pytania prawnego Sądu Rejonowego w zakresie zgodności z Konstytucją przepisu Tarczy 4.0 z dnia 2022-07-14.
Zgłoszenie udziału w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie pytania prawnego Sądu Rejonowego w zakresie zgodności z Konstytucją przepisu Tarczy 4.0.
Rzecznik Praw Obywatelskich zgłosił udział w przedmiotowym postępowaniu i przedstawił stanowisko, zgodnie z którym art. 38 pkt 3 ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z występowaniem COVID-19 (dalej jako: Tarcza 4.0) jest niezgodny z art. 7 i 112 Konstytucji.
RPO wskazał, że art. 38 pkt 3 ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z występowaniem COVID-19 stanowi bezsprzecznie nowelizację Kodeksu karnego. Jednocześnie zestawienie daty wpływu, dat poszczególnych czytań w Sejmie oraz dat uchwalenia ustaw przez Sejm wskazuje jednoznacznie, że naruszone zostały przepisy Rozdziału 4 Regulaminu Sejmu, w szczególności art. 89 ust. 2, oraz unormowania odnoszące się do Komisji Nadzwyczajnej.
Nie ulega wątpliwości, że Sejm procedując nad art. 38 pkt 3 "Tarczy 4.0" nie działał zgodnie z art. 7 Konstytucji, a więc na podstawie i w granicach prawa, poprzez rażące naruszenie postanowień regulaminu Sejmu naruszył też art. 112 Konstytucji. Brak jest jednocześnie podstaw do przyjęcia, że zmiany w Kodeksie karnym były uzasadnione sytuacją wywołaną rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. W przypadku ww. zmiany kodeksu uchwalonej w zaskarżonym przepisie można wręcz mówić o instrumentalnym wykorzystaniu sytuacji związanej z epidemią choroby COVID-19 do przeprowadzenia zmian, które w normalnym, spełniającym standardy konstytucyjne procesie legislacyjnym, musiałyby być poddane dogłębnej analizie i refleksji.
Rzecznik podkreślił, że przebieg procesu legislacyjnego w sprawie przepisu art. 38 pkt 3 ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z występowaniem COVID-19 prowadzi do wniosku, że naruszenie w tym przypadku reguł stanowienia prawa doprowadziło do niezgodności z art. 7 Konstytucji. Należy bowiem uznać, że tego rodzaju naruszenia, jakie miały miejsce w toku prac nad tą regulacją, przy braku merytorycznego związku zmian w kodeksie z ustawami dotyczącymi problematyki związanej z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, nie mogą być uznane za nieistotne. Mają one kwalifikowany charakter, który uzasadnia stwierdzenie także niezgodności objętego pytaniem prawnym przepisu z art. 112 Konstytucji.
Ze wskazanych powodów przepis art. 38 pkt 3 ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z występowaniem COVID-19 jest niezgodny z art. 7 i art. 112 Konstytucji.
Trybunał Konstytucyjny w pierwszej kolejności ocenił, że sposób uzasadnienia zarzutu sformułowanego przez sąd pytający nie czyni zadość wymogom wynikającym z art. 52 ust. 2 pkt 4 u.o.t.p.TK, a zatem czyni niedopuszczalnym merytoryczne rozpoznanie pytania prawnego. Podobnie przedstawia się ocena w odniesieniu do uzasadnienia występowania w sprawie przesłanki funkcjonalnej. Zdaniem Trybunału, pytanie prawne nie spełnia warunku, o którym mowa w art. 52 ust. 2 pkt 5 u.o.t.p.TK. Trybunał zwrócił również uwagę, że przyłączenie się do postępowania w niniejszej sprawie Rzecznika Praw Obywatelskich i zajęcie przez niego stanowiska o niezgodności kwestionowanego przepisu z Konstytucją nie sanuje braków formalnych pytania prawnego. W niniejszej sprawie sąd pytający nie spełnił wymogu uzasadnienia zarzutu z powołaniem argumentów lub dowodów na jego poparcie oraz nie wyjaśnił, w jakim zakresie odpowiedź na pytanie może mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, w związku z którą pytanie zostało przedstawione. Nie spełnił zatem wymogów formalnych wynikających z art. 52 ust. 2 pkt 4 i 5 u.o.t.p.TK. Powoduje to konieczność umorzenia postępowania z powodu niedopuszczalności wydania wyroku, na podstawie art. 59 ust. 1 pkt 2 u.o.t.p.TK.