Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa materialnego, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, w sytuacji gdy czyn przypisany ukaranej nie wyczerpywał znamion tego wykroczenia z dnia 2022-07-29.
Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa materialnego, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, w sytuacji gdy czyn przypisany ukaranej nie wyczerpywał znamion tego wykroczenia.
Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł kasację od prawomocnego wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w K. z dnia 18 lutego 2021 r. Na podstawie art. 110 § 1 k.p.w. zaskarżył powyższe orzeczenie w całości na korzyść ukaranej M. K.
Powołując się na przepis art. 111 k.p.w. wyrokowi temu Rzecznik zarzucił rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie prawa materialnego, tj. art. 54 k.w. w zw. z art. 46 pkt. 4 ppkt 1 ustawy o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi w zw. z § 27 ust. 1 pkt 2 lit. a Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, w sytuacji gdy czyn przypisany M. K. nie wyczerpywał znamion tego wykroczenia.
Wobec powyższego RPO wniósł o uchylenie wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w K. i uniewinnienie M. K. od popełnienia przypisanego jej wykroczenia.
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i uniewinnił M. K. od popełnienia przypisanego jej czynu oraz obciążył Skarb Państwa kosztami postępowania. SN wskazał, że przepis art. 54 k.w. ma charakter przepisu blankietowego, a odesłanie w nim zawarte obejmuje „przepisy porządkowe”. Dotyczyć one mogą jedynie sytuacji, w których naruszany jest szeroko pojęty porządek czy spokój publiczny i mają temu właśnie zapobiegać. Kryterium tego nie spełniają natomiast przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Przepisy te chronią inne dobro prawne niż zapewnienie porządku publicznego – ich ratio legis sprowadza się wyłącznie do ochrony zdrowia (art. 68 ust. 1 Konstytucji). SN podzielił więc pogląd Rzecznika, że rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii nie mogło stanowić skutecznego narzędzia prawnego do ustanowienia dla wszystkich obywateli ogólnego nakazu zakrywania ust i nosa. Sąd Najwyższy podkreślił, że na dzień opisany w wyroku jako moment czynu obwinionej M. K. nie obowiązywał nakaz zakrywania ust i nosa, który mógł stanowić wypełnienie blankietu przewidzianego w art. 54 k.w., a w konsekwencji stać się podstawą ukarania za to wykroczenie. Bezpodstawność takiego ukarania wynika także z tego, iż w realiach tej sprawy nie wykazano, by obwiniona była osobą chorą, bądź chociażby podejrzewaną o zachorowanie. Wobec tego brak było w systemie prawnym adekwatnego zakazu uzasadniającego wymierzenie obwinionej sankcji karnej.