Wystąpienie do Ministra Edukacji i Nauki w sprawie sytuacji dzieci i młodzieży z Ukrainy oraz innych państw w kontekście prawa do nauki z dnia 2022-08-02.
Wystąpienie do Ministra Edukacji i Nauki w sprawie sytuacji dzieci i młodzieży z Ukrainy oraz innych państw w kontekście prawa do nauki.
W ostatnich miesiącach roku szkolnego 2021/2022 w ramach polskiego systemu edukacji uczyło się około 200 tys. ukraińskich dzieci, z czego około 40 tys. w przedszkolach. Szacowano, że zdalnie - w systemie ukraińskim - naukę kontynuowało około pół miliona dzieci uchodźców. Większość dzieci i młodzieży nie została zapisana do polskich placówek, w związku z czym szkoły nie mogły udzielać uczniom wsparcia i reagować na istniejące problemy. Tymczasem wiele osób, które przybyły do Polski w związku z agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, ponosi negatywne skutki doświadczeń związanych z wojną i koniecznością ucieczki do innego kraju.
Rzecznik Praw Obywatelskich jest świadomy faktu, że sytuacja w Polsce i na świecie jest bardzo niestabilna, a kolejne wydarzenia wymagają nierzadko pilnych działań. Podkreślił jednak, że nawet po zakończeniu wojny w Ukrainie do Polski będą przybywać uchodźcy i imigranci. Ma to związek z globalnymi problemami, takimi jak kryzys klimatyczny, konflikty zbrojne, dyskryminacja mniejszości, głód, bezrobocie i bieda. Należy zatem niezwłocznie przystąpić do wzmocnienia systemu usług publicznych, w tym oświaty, tak aby był on w stanie pełnić swoje funkcje w każdych warunkach i tak skutecznie, jak to możliwe.
Mając powyższe na uwadze, Rzecznik przedstawił rekomendacje najpilniejszych działań w przedmiotowym zakresie. Wśród nich wymienić można: 1) wzmocnienie współpracy między władzą centralną, kuratoriami oświaty, jednostkami samorządu terytorialnego i organizacjami społecznymi; 2) podjęcie pilnych działań w celu rozwiązania problemów kadrowych w przedszkolach i szkołach; 3) dalsze ułatwienia w zatrudnianiu osób z Ukrainy: nauczycieli, terapeutów, asystentów kulturowych i innych pracowników; 4) intensyfikacja starań na rzecz integracji uchodźców; objęcie działaniami systemowymi uczniów i uczennic uczących się zdalnie poprzez zapewnienie im kontaktu z rówieśnikami oraz wsparcia osób dorosłych; 5) udzielanie przez MEiN wsparcia dla szkół utworzonych w ramach sytemu ukraińskiego; tworzenie oddziałów międzynarodowych; 6) zapewnienie powszechnego i równego dostępu do materiałów edukacyjnych, w szczególności dobrych podręczników do nauki języka polskiego; 7) objęcie wszystkich nauczycieli szkoleniami z zakresu edukacji wielokulturowej i międzykulturowej; 8) zapewnienie stabilnego i adekwatnego finansowania zadań związanych z edukacją.
Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o udzielenie informacji o wszelkich działaniach, jakie prowadzone są obecnie przez Ministerstwo Edukacji i Nauki, a które mogą wpłynąć na przyszłą sytuację dzieci i młodzieży z Ukrainy oraz innych państw w kontekście prawa do nauki.