Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie potrzeby podjęcia inicjatywy ustawodawczej w sprawie wzmocnienia ochrony przywracanych do służby policjantów z dnia 2022-08-11.
Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie potrzeby podjęcia inicjatywy ustawodawczej w sprawie wzmocnienia ochrony przywracanych do służby policjantów.
Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, iż problem, z którym uprzednio zwrócił się do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji dotyczy obiektywnych okoliczności prowadzących do uchybienia terminu zgłoszenia gotowości niezwłocznego podjęcia służby przez policjanta. Analiza treści art. 42 ust. 2 ustawy o Policji wskazuje, że termin 7-dniowy ma charakter prekluzyjny, co oznacza, że niedopuszczalne jest dokonanie czynności po upływie tego terminu. W odróżnieniu od terminów zawitych charakteryzuje się on kategorycznością, co skutkuje tym, że czynność podjęta po upływie terminu jest bezskuteczna (niezależnie od powodów, nawet jeśli były usprawiedliwione).
Wydaje się zatem, że istota problemu sprowadza się do charakteru normy prawnej wynikającej z ww. przepisu ustawy pragmatycznej wskazującej nie podlegający przywróceniu 7- dniowy termin zgłoszenia gotowości do służby. W praktyce mogą pojawić się bowiem obiektywne, niezależne od policjanta okoliczności, które wbrew jego woli doprowadzą do zwolnienia ze służby.
Za przyczynę uchybienia terminowi zawitemu, na gruncie art. 48 § 1 ustawy - Kodeks pracy uważa się w szczególności, niepowiadomienie pracownika przez jego pełnomocnika procesowego o wyroku przywracającym do pracy. Za przyczynę przekroczenia terminu niezależną od pracownika należy uznać także trudność w ustaleniu daty uprawomocnienia się wyroku, gdy następuje ono z datą upływu terminu do wniesienia środka zaskarżenia liczonego od doręczenia odpisu orzeczenia z uzasadnieniem stronie pozwanej.
Zasady współżycia i sprawiedliwości społecznej przemawiają za wzmocnieniem ochrony prawnej przywracanych do służby policjantów. Inspiracji w tym zakresie należy szukać właśnie w treści art. 48 § 1 Kodeksu pracy. Ani charakter stosunku służbowego, ani nawet interes służby nie powinny przesądzać o gorszym traktowaniu funkcjonariuszy niż pracowników. Zdarza się bowiem, że policjanci zostają pomówieni o popełnienie czynów zabronionych przez środowisko przestępcze. Postępowania karne w takich sprawach zwykle trwają wiele lat. Pragmatyka służbowa pozwala na zwolnienie funkcjonariusza ze służby np. ze względu na upływ 12 miesięcy zawieszenia w czynnościach służbowych (art. 41 ust. 2 pkt 9 ustawy o Policji). Innymi słowy, na gruncie ustawy o Policji skutki długotrwałości (względnie przewlekłości) postępowań przerzucone zostały na policjantów, stawiając ich w sytuacji nieporównywalnie gorszej niż pracowników. W przypadku uniewinnienia i w konsekwencji przywrócenia do służby, na podstawie art. 42 ust. 7 pkt 2 ustawy o Policji, może okazać się, że okoliczności niezależne od policjanta spowodowały uchybienie 7-dniowemu terminowi zgłoszenia gotowości niezwłocznego podjęcia służby. Prekluzyjny charakter tego przepisu uniemożliwia zainteresowanemu funkcjonariuszowi przywrócenie terminu do dokonania tej czynności.
W świetle powyższego Rzecznik ponownie zwrócił się do Ministra z prośbą o rozważenie możliwości podjęcia inicjatywy ustawodawczej, w celu wzmocnienia ochrony przywracanych do służby policjantów.