Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa karnego materialnego, polegającego na uznaniu, że przypisany oskarżonemu czyn wyczerpywał ustawowe znamiona tego przestępstwa z dnia 2022-08-19.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.511.285.2020
Data sprawy:
2022-08-19
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia prawa karnego materialnego, polegającego na uznaniu, że przypisany oskarżonemu czyn wyczerpywał ustawowe znamiona tego przestępstwa.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł kasację od prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Sz. z dnia 7 grudnia 2020 r., zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w Sz. z dnia 11 grudnia 2019 r. Na podstawie art. 521 § 1 k.p.k. zaskarżył powyższy wyrok w całości na korzyść oskarżonego R. R.

Na podstawie art. 523 § 1 k.p.k. wyrokowi temu Rzecznik zarzucił rażące i mające istotny wpływ na jego treść naruszenie prawa karnego materialnego, to jest art. 212 § 1 k.k. w związku z art. 10 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, polegające na uznaniu, że przypisany oskarżonemu czyn wyczerpywał ustawowe znamiona tego przestępstwa.

Wobec powyższego RPO wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w Sz. w całości i utrzymanego nim w części w mocy wyroku Sądu Rejonowego w Sz. oraz o uniewinnienie oskarżonego R. R. od popełnienia zarzucanych mu czynów.

Rzecznik wskazał, że w niniejszej sprawie, która dotyczy wszczęcia postępowania karnego skutkującego przypisaniem odpowiedzialności karnej dziennikarzowi, musi być uznana w całości za środek nieproporcjonalny. Postępowanie przeciwko oskarżonemu mogło wywołać nadto efekt mrożący dla wolności prasy, przynajmniej w danej społeczności lokalnej.

 


Data odpowiedzi:
2023-05-09
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 9 maja 2023 r., sygn. akt III KK433/22).
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok w całości oraz wyrok Sądu Rejonowego w Sz. w zakresie rozstrzygnięć zawartych w pkt II, III i IV wyroku i oskarżonego R. R. uniewinnia od popełnienia przypisanego czynu z art. 212 § 1 k.k. Takie rozstrzygnięcie znajduje uzasadnienie w nakazie uczciwego sądzenia i wynikającej z art. 2 Konstytucji zasadzie sprawiedliwości społecznej, która nie pozwala na to, by w obrocie prawnym pozostało orzeczenie w sposób jawny z zasadami demokratycznego państwa prawa sprzeczne. Choć dokonując kontroli słuszności wyroku pod względem prawnym, sąd kasacyjny nie może dokonywać ponownej oceny dowodów i na podstawie własnej oceny kontrolować poprawność dokonanych w niej ustaleń faktycznych to jednak może stwierdzić, iż ustalenia faktyczne dokonane zostały z tak rażącym pogwałceniem reguł oceny dowodów, że z tego powodu właśnie zaskarżone orzeczenie jest sprzeczne z zasadami praworządnego procesu karnego.