Skarga nadzwyczajna od postanowienia Sądu Rejonowego dotyczącego stwierdzenia nabycia spadku z dnia 2022-10-04.
Skarga nadzwyczajna od postanowienia Sądu Rejonowego dotyczącego stwierdzenia nabycia spadku.
Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł skargę nadzwyczajną, zaskarżając postanowienie Sądu Rejonowego w L. z dnia 24 lutego 2009 r. w części, tj. w zakresie punktu 2, dotyczącego stwierdzenia nabycia spadku po H. B., zmarłej w dniu 23 czerwca 1989 r. w L.
Na podstawie art. 89 § 1 pkt 2 u.s.n. zaskarżonemu postanowieniu RPO zarzucił rażące naruszenie prawa procesowego poprzez niewłaściwe zastosowanie art. 669 w zw. z art. 677 Kodeksu postępowania cywilnego ("k.p.c.") (w jego ówczesnym brzmieniu), w następstwie pominięcia - wobec zakwalifikowania wniosku A. F. jako wniosku o stwierdzenie nabycia spadku zarówno po R. B., jak i H. B. - dyspozycji art. 199 § 1 pkt 2 in fine w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. i wydanie rozstrzygnięcia o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłej H. B., pomimo że sprawa w tym przedmiocie została już wcześniej prawomocnie rozstrzygnięta. Oznacza to, że rozpoznający sprawę Sąd Rejonowy w L. nie uwzględnił faktu, że w chwili wniesienia przez A. F. wniosku inicjującego postępowanie spadkowe w obrocie funkcjonowało już prawomocne orzeczenie tego samego Sądu z dnia 12 maja 2004 r., które w punkcie 1) dotyczyło stwierdzenia nabycia spadku po H. B.
Niezależnie od powyższego, stosownie do art. 89 § 1 pkt 1 u.s.n. skarżonemu orzeczeniu Rzecznik zarzucił naruszenie konstytucyjnej zasady zaufania do państwa i bezpieczeństwa prawnego wywodzonych z art. 2 Konstytucji, konstytucyjnego prawa do dziedziczenia, chronionego w art. 21 ust. 1 i art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji oraz konstytucyjnego prawa do sądu, gwarantowanego przez art. 45 ust. 1 Konstytucji, z uwagi na wydanie drugiego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po H. B., co wobec funkcjonowania w obrocie dwóch rozstrzygnięć tej samej sprawy nie pozwala na uznanie, iż zainteresowani uzyskali wiążące stanowisko sądu powszechnego orzekającego w sprawie. Obecnie w obrocie funkcjonują dwa postanowienia, oznaczone różnymi sygnaturami i datami wydania, co powoduje stan niepewności prawnej, w ramach którego uczestnicy postępowań nie mogą legitymować się jednoznacznym i niebudzącym wątpliwości potwierdzeniem nabycia uprawnień spadkowych po zmarłej H. B., co skutkuje pozbawieniem ich możliwości skutecznej realizacji uprawnień majątkowych nabytych na podstawie dziedziczenia.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 91 § 1 u.s.n., Rzecznik wniósł o uchylenie postanowienia Sądu Rejonowego w L. z dnia 24 lutego 2009 r., w części, tj. w zakresie punktu 2) i umorzenie postępowania zainicjowanego wnioskiem A. F.w zakresie, w jakim dotyczyło ono stwierdzenia nabycia spadku po zmarłej H. B.
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone postanowienie w części, tj. w punkcie 2 i umorzył postępowanie w tym zakresie. Skarga nadzwyczajna wniesiona przez Rzecznika Praw Obywatelskich jest w sposób oczywisty zasadna. Istnienie prawomocnego orzeczenia tego samego Sądu, dotyczącego tego samego spadkodawcy, stało na przeszkodzie orzekaniu po raz wtóry o stwierdzeniu nabycia spadku po H. B. Na skutek tego doszło do sytuacji, w której o tym samym przedmiocie postępowania rozstrzygają dwa prawomocne orzeczenia. Ze względu na zasadę powagi rzeczy osądzonej niedopuszczalne jest, aby w obrocie prawnym występowały dwa prawomocne postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po tej samej osobie. Należy również uznać, że poprzez wydanie zaskarżonego postanowienia doszło do naruszenia wywodzonych z art. 2 Konstytucji zasad: zaufania do państwa i bezpieczeństwa prawnego, jak też konstytucyjnego prawa do dziedziczenia, chronionego w art. 21 ust. 1 i art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji, oraz konstytucyjnego prawa do sądu (art. 45 ust. 1 Konstytucji).