Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie wykonywania eksperymentów leczniczych z wykorzystaniem komórek macierzystych, które oferowane są odpłatnie pacjentom z dnia 2022-10-12.
Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie wykonywania eksperymentów leczniczych z wykorzystaniem komórek macierzystych, które oferowane są odpłatnie pacjentom.
Rzecznik Praw Obywatelskich w przeszłości zwracał już uwagę na kwestię zgodności z kryteriami ustawowymi niektórych eksperymentów prowadzonych na ludziach z wykorzystaniem komórek macierzystych, w szczególności jako budzących wątpliwości, co do zgodności z aktualnym stanem wiedzy i zasadami etyki lekarskiej, a także podnosił problem pobierania opłat od pacjentów za udział w takich eksperymentach.
Aktualnie do Rzecznika dotarły informacje medialne o jednej z klinik, w której prowadzany był eksperyment medyczny z wykorzystaniem komórek macierzystych, a w wyniku którego część pacjentów miała doznać uszczerbku na zdrowiu. Sprawa ta stała się kolejnym przyczynkiem do dyskusji nad bezpieczeństwem tego rodzaju badań, sposobem ich reklamowania i oferowania pacjentom oraz etycznością pobierania opłat z tytułu udziału w eksperymencie.
W marcu2022 r. głos w sprawie komercyjnego oferowania zabiegów z wykorzystaniem komórek określanych jako macierzyste, w tym przeprowadzanych w ramach medycznych eksperymentów leczniczych, zabrał Zespół ekspertów do spraw terapii komórkowych i komórek macierzystych Naczelnej Rady Lekarskiej. Zespół zwracał w szczególności uwagę na skutki uboczne stosowania niepotwierdzonych rzetelnymi badaniami przedklinicznymi i klinicznymi zabiegów, określanych często jako "terapie z wykorzystaniem komórek macierzystych". Zespół podkreślił także, że udział pacjentów w tego rodzaju terapiach, które prezentowane są im jako panaceum na wiele chorób, naraża pacjentów także na konieczność poniesienia olbrzymich kosztów. Zdaniem ekspertów prowadzenie tego rodzaju terapii może także podważać zaufanie społeczne do medycyny i nauki, w tym do innowacyjnych metod leczniczych. W ocenie Zespołu odpowiedzią na zdiagnozowany problem może być wdrożenie proponowanych rekomendacji. Część z nich wymaga podjęcia działań legislacyjnych, zaś dla realizacji innych wystarczające jest sumienne egzekwowanie obowiązujących już przepisów
Mając na uwadze powyższe, Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o przedstawienie stanowiska w sprawie.