Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję GIS utrzymującą w mocy decyzję PWIS odmawiającą stwierdzenia nieważności decyzji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego wymierzającej administracyjną karę pieniężną za naruszenie zakazu przemieszczania się z dnia 2022-11-30.

Adresat:
Wojewódzki Sąd Administracyjny
Sygnatura:
VII.565.9.2021
Data sprawy:
2022-11-30
Rodzaj sprawy:
skarga do Wojewódzkich Sądów Administracyjnych (WSA)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na decyzję GIS utrzymującą w mocy decyzję PWIS odmawiającą stwierdzenia nieważności decyzji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego wymierzającej administracyjną karę pieniężną za naruszenie zakazu przemieszczania się.

Rzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył w całości decyzję Głównego Inspektora Sanitarnego (GIS) z dnia 2 listopada 2022 r. utrzymującą w mocy decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego z dnia 24 czerwca 2021 r. odmawiającą stwierdzenia nieważności ostatecznej decyzji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w R. z dnia 21 kwietnia 2020 r. wymierzającej Panu M. S. administracyjną karę pieniężną w kwocie 5 000 zł za naruszenie zakazu przemieszczania się.

Zaskarżonej decyzji Rzecznik zarzucił naruszenie: art. 156 § 1 pkt 2 ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego (dalej też jako: k.p.a.) w zw. z art. 48a ust. 1 pkt 1 i art. 46 ust. 4 pkt 1 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (dalej jako: ustawa), art. 52 ust. 1 i 3 Konstytucji i art. 189c k.p.a., które miało istotny wpływ na wynik sprawy, polegające w szczególności na: 1.rażącym naruszeniu przepisów prawa materialnego (tj. art. 48a ust. 1 pkt 1 i art. 46 ust. 4 pkt 1 ustawy) i przyjęciu, że przepisy te stanowią podstawę do wymierzenia administracyjnej kary pieniężnej w sytuacji naruszenia zakazu przemieszczania się, podczas gdy przepisy te upoważniają do wymierzenia takiej kary jedynie w sytuacji naruszenia czasowego ograniczenia określonego sposobu przemieszczania się, co nie znajduje uzasadnienia w treści podstawy materialnoprawnej decyzji PPIS w R., a to zaś oznacza, że organ w rażący sposób naruszył przepisy prawa materialnego (art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a.); 2. rażącym naruszeniu art. 52 ust. 1 i 3 Konstytucjo, poprzez przyjęcie, że w przedmiotowej sprawie znajduje zastosowanie przepis aktu podustawowego, tj. § 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (dalej jako: rozporządzenie Rady Ministrów) w sytuacji, gdy przedmiotowy przepis rozporządzenia stanowi przykład bezprawia legislacyjnego, ponieważ Rada Ministrów nie posiada żadnych zdolności regulacyjnych, aby wkraczać w sferę wolności poruszania się po terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ta bowiem zgodnie z Konstytucją należy do wyłącznej kompetencji władzy ustawodawczej; 3. rażącym naruszeniu art. 189c k.p.a. poprzez odmowę jego zastosowania, mimo że w dacie wydania decyzji przez PPIS w R. nie obowiązywał już zakaz przemieszczania się.

W związku z powyższym, RPO wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji WIS w całości i stwierdzenie nieważności ostatecznej decyzji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w R. z dnia 21 kwietnia 2020 r. wymierzającej Panu M. S. administracyjną karę pieniężną w kwocie 5 000 zł za naruszenie zakazu przemieszczania się, stosownie do art. 145 § 1 pkt 1 lit. c i pkt 2 p.p.s.a.

 


Data odpowiedzi:
2023-07-05
Opis odpowiedzi:
Skarga uwzględniona (wyrok z 5 lipca 2023 r., sygn. akt V SA/Wa 3108/22).
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. stwierdził nieważność decyzji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Radomsku z dnia 21 kwietnia 2020 r. Trafnie podniósł bowiem Rzecznik Praw Obywatelskich w skardze do WSA deficyt podstawy prawnej do nałożenia na stronę kary pieniężnej w dacie zaistnienia zdarzenia. Zasadnym stało się stwierdzenie nieważności decyzji PPIS z 21 kwietnia 2020 r. na podstawie art. 145 § 1 pkt 2 w zw. z art. 135 p.p.s.a, jako dotkniętej kwalifikowaną wadą, o której mowa w art. 156 § 1 pkt 2 kpa. W odróżnieniu od organów administracji publicznej, które nie są upoważnione do dokonywania oceny legalności i zgodności aktu prawnego niższej rangi niż ustawa z Konstytucją, sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom. Z tego powodu sądy administracyjne mogą samodzielnie odmawiać zastosowania przepisu rozporządzenia, w stosunku do którego stwierdzają niezgodność z normą ustawową. W związku z powyższym WSA uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego z dnia 24 czerwca 2021 r. i umorzył postępowanie.