Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie rażącego naruszenia prawa materialnego, polegającego na jego błędnym zastosowaniu w sytuacji, gdy działanie przypisane oskarżonemu nie wyczerpało znamion wskazanego występku z dnia 2022-12-22.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.510.1330.2021
Data sprawy:
2022-12-22
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie rażącego naruszenia prawa materialnego, polegającego na jego błędnym zastosowaniu w sytuacji, gdy działanie przypisane oskarżonemu nie wyczerpało znamion wskazanego występku.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł kasację od prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w K. z dnia 8 września 2021 r. Na podstawie art. 521 § 1 k.p.k. zaskarżył powyższy wyrok w części dotyczącej skazanego M. J. - na jego korzyść w całości.

Działając na podstawie art. 523 § 1 k.p.k. wyrokowi temu Rzecznik zarzucił rażące naruszenie prawa materialnego, tj. art. 233 § 1a k.k., polegające na jego błędnym zastosowaniu w sytuacji, gdy działanie przypisane oskarżonemu nie wyczerpało znamion tego występku.

Wobec powyższego RPO wniósł o uchylenie wyroku Sądu Rejonowego w K. w zaskarżonym zakresie i uniewinnienie M. J. od popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 233 § 1a k.k.

 


Data odpowiedzi:
2023-03-09
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 9 marca 2023 r., sygn. akt I KK 505/22).
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i uniewinnił M. J. od przypisanego mu czynu z art. 233 § 1a k.k. Kasacja przedstawiona przez Rzecznika Praw Obywatelskich okazała się być oczywiście zasadna, co uprawniało do uwzględnienia jej w całości na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k. Trafnie wskazał skarżący, że w niniejszej sprawie doszło do rażącego naruszenia prawa materialnego, tj. art. 233 § 1a k.k., polegającego na jego błędnej wykładni i niesłusznym zastosowaniu w sytuacji, gdy działanie przypisane oskarżonemu nie wyczerpało znamion tego występku. W opinii SN niedopuszczalne i łamiące zakaz zmuszania do samooskarżania jest pociągnięcie do odpowiedzialności karnej na podstawie art. 233 § 1a k.k. osoby, która z obawy o narażenie samego siebie lub osób najbliższych na odpowiedzialność karną, przesłuchiwana w charakterze świadka zeznaje nieprawdę, lecz treść zeznań nie zawiera pomówienia innej osoby lub nieprawdziwych okoliczności nie związanych ze sprawstwem czynu oraz potencjalną własną odpowiedzialnością karną przesłuchiwanego.