Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia przepisów prawa procesowego, polegającego na uwzględnieniu wadliwie sformułowanego wniosku prokuratora i skazaniu oskarżonego bez przeprowadzenia rozprawy z dnia 2023-01-17.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.511.805.2020
Data sprawy:
2023-01-17
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia przepisów prawa procesowego, polegającego na uwzględnieniu wadliwie sformułowanego wniosku prokuratora i skazaniu oskarżonego bez przeprowadzenia rozprawy.

G. M. został oskarżony o to, że w dniu 18 listopada 2015 r. w S.W. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem D. P. w ten sposób, że za pośrednictwem internetowego portalu OLX, posługując się danymi M. K., wprowadził pokrzywdzonego w błąd, co do zamiaru sprzedaży telefonu komórkowego, poprzez zamieszczenie ogłoszenia o jego sprzedaży. Sąd Rejonowy w S.W. wyrokiem z dnia 13 października 2016 r., uwzględnił wniosek prokuratora złożony w trybie art. 335 § 2 k.p.k. i procedując na posiedzeniu uznał oskarżonego G.M. winnym popełnienia zarzucanego mu czynu, stanowiącego przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to, na podstawie art. 286 § 1 k.k. skazał go na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł kasację od powyższego wyroku i wskazał, że z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, iż nie zachodziły podstawy do uznania, że oskarżony odbył poprzednio co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne. Przyjęcie zatem, że czyn przypisany G.M. w przedmiotowej sprawie został popełniony w warunkach określonych w art. 64 § 1 k.k. stanowiło rażącą obrazę prawa materialnego i w istotny sposób pogarszało sytuację prawną oskarżonego. Wyrażało się to zarówno w bardziej rygorystycznych dyrektywach wymiaru kary, jak i zasadach jej wykonywania, a także wymaganiach przy ubieganiu się o warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbycia reszty kary pozbawienia wolności. Z uwagi na to, że materiały postępowania przygotowawczego dołączone do aktu oskarżenia nie zawierały odpowiedniego potwierdzenia działania oskarżonego G.M. w warunkach określonych w art. 64 § 1 k.k., Sąd Rejonowy powinien uznać, że nie zachodzą podstawy do uwzględnienia wniosku prokuratora złożonego w trybie art. 335 § 2 k.p.k. Wydanie zatem wyroku skazującego bez rozprawy nastąpiło z rażącym naruszeniem przepisów procesowych, bowiem okoliczności determinujące istotną część kwalifikacji zarzuconego przestępstwa nie zostały należycie wyjaśnione i - w chwili orzekania - budziły wątpliwości. Ten stan obligował do skierowania sprawy na rozprawę w celu jej rozpoznania na zasadach ogólnych.

Wobec powyższego Rzecznik wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

 


Data odpowiedzi:
2023-05-25
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 25 maja 2023 r., sygn. akt III KK 25/23).
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w S. W. do ponownego rozpoznania. Kasacja jest zasadna w stopniu oczywistym. Rację ma skarżący argumentując, że w niniejszej sprawie sąd uwzględniając wniosek prokuratora o wydanie wobec G. M. wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy, nie dokonał należytej kontroli w zakresie istnienia przesłanek wskazanych w art. 335 § 1 k.p.k. Należało zgodzić się z zarzutem stawianym przez skarżącego, iż wydanie wyroku skazującego bez rozprawy nastąpiło z rażącym naruszeniem przepisów procesowych, tj. art. 343 § 7 k.p.k. w zw. z art. 335 § 2 k.p.k., bowiem okoliczności determinujące istotną część kwalifikacji zarzuconego przestępstwa nie zostały należycie wyjaśnione i - w chwili orzekania - budziły wątpliwości. Ten stan obligował do skierowania sprawy na rozprawę w celu jej rozpoznania na zasadach ogólnych.