Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga nadzwyczajna od postanowienia Sądu Rejonowego wydanego w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku z dnia 2023-02-08.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
IV.511.371.2021
Data sprawy:
2023-02-08
Rodzaj sprawy:
skarga nadzwyczajna do Sądu Najwyższego
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Skarga nadzwyczajna od postanowienia Sądu Rejonowego wydanego w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł skargę nadzwyczajną, zaskarżając w całości postanowienie Sądu Rejonowego w R. z dnia 22 maja 2007 r. o stwierdzenie nabycia spadku po L. W.

Na podstawie art. 89 śl pkt 2 u.s.n. zaskarżonemu postanowieniu Rzecznik zarzucił rażące naruszenie prawa procesowego poprzez niewłaściwe zastosowanie art. 669 w zw. z art. 677 ś1 Kodeksu postępowania cywilnego (,,k.p.c."), w następstwie pominięcia dyspozycji art. 199 ś1 pkt 2 in fine w zw. z art. 13 ś2 k.p.c. i wydanie rozstrzygnięcia o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłej L. W., pomimo że sprawa w tym samym przedmiocie została już wcześniej prawomocnie rozstrzygnięta, tj. wobec nieuwzględnienia przez Sąd Rejonowy w R. faktu, że w chwili wniesienia przez G. W. wniosku inicjującego postępowanie spadkowe w obrocie funkcjonowało już prawomocne orzeczenie tego samego Sądu z dnia 27 września 2004 r., dotyczące stwierdzenia nabycia spadku po tej samej osobie.

Niezależnie od powyższego, stosownie do art. 89 ś1 pkt I u.s.n. skarżonemu orzeczeniu RPO zarzucił naruszenie konstytucyjnej zasady zaufania do państwa i bezpieczeństwa prawnego wywodzonych z art. 2 Konstytucji, konstytucyjnego prawa dziedziczenia, chronionych w art. 21 ust. 1 i art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji oraz konstytucyjnego prawa do sądu, gwarantowanego przez art. 45 ust. 1 Konstytucji, z uwagi na wydanie drugiego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po L. W., co wobec funkcjonowania w obrocie dwóch rozstrzygnięć tej samej sprawy nie pozwala na uznanie, iż zainteresowani uzyskali wiążące stanowisko sądu powszechnego orzekającego w sprawie. Obecnie w obrocie funkcjonują dwa postanowienia, oznaczone różnymi sygnaturami i datami wydania, co powoduje stan niepewności prawnej, w ramach którego uczestnicy nie mogą legitymować się jednoznacznym i niebudzącym wątpliwości potwierdzeniem nabycia uprawnień spadkowych po zmarłej, co skutkuje pozbawieniem ich możliwości skutecznej realizacji uprawnień majątkowych nabytych na podstawie dziedziczenia.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 91 ś1 u.s.n., RPO wniósł o uchylenie postanowienia Sądu Rejonowego w R. z dnia 22 maja 2007 r. w całości i umorzenie postępowania zainicjowanego wnioskiem G. W.

 


Data odpowiedzi:
2024-10-24
Opis odpowiedzi:
Skarga nadzwyczajna uwzględniona (postanowienie z 24 października 2024 r., sygn. akt II NSNc 270/23).
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone postanowienie w całości i umorzył postępowanie w sprawie. Skarga nadzwyczajna wniesiona przez Rzecznika Praw Obywatelskich jest w sposób oczywisty zasadna. Należy podzielić zarzut rażącego naruszenia prawa procesowego, polegającego na niewłaściwym zastosowaniu art. 669 w zw. z art. 677 k.p.c, w następstwie pominięcia - wobec uwzględnienia przez Sąd wniosku G. W. z 20 marca 2007 r. o stwierdzenie nabycia spadku po L. W. - dyspozycji art. 199 § 1 pkt 2 in fine w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. i wydanie rozstrzygnięcia o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłej L. W., pomimo że ten sam Sąd wydał już prawomocne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po tym samym spadkodawcy.