Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Żądanie wszczęcia postępowania przygotowawczego w sprawie przekroczenia uprawnień służbowych przez funkcjonariusza Straży Granicznej z dnia 2023-03-02.

Adresat:
Prokurator Okręgowy
Sygnatura:
XI.543.264.2022
Data sprawy:
2023-03-02
Rodzaj sprawy:
żądanie wszczęcia postepowania przygotowawczego (ŻPP)
Nazwa zepołu:
Zespół do spraw Równego Traktowania
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Żądanie wszczęcia postępowania przygotowawczego w sprawie przekroczenia uprawnień służbowych przez funkcjonariusza Straży Granicznej.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł o wszczęcie postępowania przygotowawczego w sprawie o przestępstwo ścigane z urzędu, tj. przekroczenie uprawnień służbowych przez sierżanta sztabowego Straży Granicznej M. Z. poprzez niezasadne i nieproporcjonalne użycie paralizatora elektrycznego wobec pana S. S.

Wniosek RPO skierował wobec uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego polegającego na przekroczeniu uprawnień służbowych oraz stwierdzonego naruszenia praw i wolności człowieka i obywatela, bowiem nie wystąpiła żadna z przesłanek z art. 25 ust. 1 w zw. z art. 11 pkt 2, 3, 5, 7-11 i 13 ustawy o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej (dalej: "ustawa o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej"), a zatem użycie paralizatora przez funkcjonariusza wobec cudzoziemca nie było dopuszczalne.

Rzecznik wskazał, iż nawet przy przyjęciu, że w analizowanym stanie faktycznym mogła zaistnieć którakolwiek z przesłanek uzasadniających zastosowanie środków przymusu bezpośredniego, użycie paralizatora miało charakter nieproporcjonalny i nieuzasadniony. Zasady stosowania środków przymusu bezpośredniego zostały bowiem precyzyjnie określone w ustawie o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej. Ponad wszelką wątpliwość użycie paralizatora w opisanej sytuacji nie było środkiem o możliwie najmniejszej dolegliwości. Nie był to również środek mogący wyrządzić najmniejszą szkodę. Co więcej, wydaje się, że okoliczności zdarzenia nie uzasadniały użycia środka przymusu bezpośredniego w ogóle, a tym bardziej dwóch różnych środków.

 


Data odpowiedzi:
2023-06-22
Opis odpowiedzi:
Stanowisko nieuwzględnione (postanowienie z 22 czerwca 2023 r., sygn. akt 3035-l.Ds.25.2023).
Prokuratura Okręgowa postanowiła umorzyć śledztwo w sprawie przekroczenia w dniu 2 czerwca 2022 r. w P. uprawnień przez funkcjonariusza Straży Granicznej poprzez bezzasadne zastosowanie środków przymusu bezpośredniego wobec obywatela Gwinei S. S., przebywającego w Strzeżonym Ośrodku dla Cudzoziemców, wskutek czego ww. doznał obrażeń w postaci rany kłutej powłok ciała, które spowodowały rozstrój zdrowia i naruszenie czynności narządów ciała na okres poniżej siedmiu dni; tj. o przest. z art. 231 § 1 kk w zw. z art. 157 §2 kk w zw. z art. 11 §2 kk - wobec braku realizacji znamion czynu zabronionego. W opinii Prokuratora zastosowane przez interweniującego funkcjonariusza środki przymusu bezpośredniego zostały użyte zgodnie z zasadami i warunkami ich użycia określonymi w ustawie o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej i były proporcjonalne do zagrożenia, zaś obrażenia ciała, których doznał pokrzywdzony są następstwem kontaktu z harpunem sondy tasera X2.