Wystąpienie do Prezesa Rady Ministrów w sprawie zapewnienia osobom eksmitowanym ochrony przed eksmisją "na bruk" z dnia 2023-03-01.
Wystąpienie do Prezesa Rady Ministrów w sprawie zapewnienia osobom eksmitowanym ochrony przed eksmisją "na bruk".
Rzecznik Praw Obywatelskich kolejny raz zwrócił uwagę na konieczność zapewnienia osobom eksmitowanym choćby minimalnego standardu ochrony przed eksmisją "na bruk" w przypadkach, gdy na drodze przymusu państwowego (egzekucji administracyjnej) wykonywany jest obowiązek opróżnienia nieruchomości lub lokalu, służących zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych zobowiązanego i jego domowników, wynikający z decyzji administracyjnej.
W opinii RPO działania te winny mieć przede wszystkim na celu dostosowanie regulacji zawartych w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji do wytycznych zawartych w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 października 2017 r. (sygn. akt K 27/15). Konieczne wydaje się zatem rozważenie celowości wprowadzenia regulacji prawnych zapewniających osobom eksmitowanym na podstawie decyzji administracyjnej ochronę przed bezdomnością dalej idącą, niż tylko zapewnienie standardu na poziomie minimalnym, analogicznych do tych, jakie zawarte są w art. 182 ust. 3 ustawy o Służbie Ochrony Państwa.
Z informacji udzielonych Rzecznikowi wynika, iż Minister Finansów stoi na stanowisku, że kwestia wykonania ww. wyroku Trybunału Konstytucyjnego jest zagadnieniem złożonym i ma charakter interdyscyplinarny. Wymaga bowiem nie tylko zmian w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, ale przede wszystkim nowelizacji ustaw dotyczących pragmatyki zawodowej służb mundurowych podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz ustaw infrastrukturalnych regulujących kwestie związane z ustalaniem lokalizacji autostrad, linii kolejowych, lotnisk, strategicznych inwestycji w sektorze naftowym czy też budowli przeciwpowodziowych. Dlatego, w ocenie Ministra Finansów, właściwym do wykonania wspomnianego wyroku TK jest Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Tymczasem Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji - w odpowiedzi na wystąpienie RPO - wskazał, iż wprowadzenie rozwiązań legislacyjnych zmierzających do dostosowania obowiązujących regulacji prawnych w zakresie wykonywania obowiązku opróżnienia lokali mieszkalnych do wytycznych Trybunału Konstytucyjnego zawartych we wspomnianym wyroku wykracza poza zakres działania ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Ponadto, w ocenie resortu, zasadnym wydaje się kontynuowanie prac legislacyjnych w analizowanym obszarze, przyjmując jako wzorzec regulacji rozwiązania wynikające z senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw.
Jak wskazują powyższe okoliczności, w sprawie tej niewątpliwie powstał negatywny spór kompetencyjny pomiędzy ministrami. Z uwagi na fakt, iż od ponad pięciu lat pozostaje niewykonany wyrok Trybunału Konstytucyjnego, zaś jego realizacja wymaga zmiany obowiązujących przepisów, zdaniem RPO obowiązkiem Prezesa Rady Ministrów jest rozstrzygnięcie istniejącego sporu kompetencyjnego w sposób skuteczny, to znaczy gwarantujący wykonanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 października 2017 r.
Rzecznik zwrócił się do Premiera z prośbą o poinformowanie o stanowisku zajętym w tej sprawie oraz podjętych działaniach.