Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie rażącego naruszenia prawa materialnego, poprzez ukaranie obwinionego za czyn podlegający penalizacji w czasie jego popełnienia, choć zachowanie to nie było już penalizowane w dacie orzekania przez Sąd I instancji z dnia 2023-03-13.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.510.22.2022
Data sprawy:
2023-03-13
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie rażącego naruszenia prawa materialnego, poprzez ukaranie obwinionego za czyn podlegający penalizacji w czasie jego popełnienia, choć zachowanie to nie było już penalizowane w dacie orzekania przez Sąd I instancji.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł kasację od prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w B. z dnia 20 października 2021 r. Na podstawie art. 110 § 1 k.p.w. zaskarżył powyższe orzeczenie w całości, na korzyść ukaranego A. D.

Powołując się na przepis art. 111 k.p.w. wyrokowi temu RPO zarzucił rażące naruszenie prawa materialnego, tj. art. 2 § 1 k.w., poprzez ukaranie obwinionego za wykroczenie polegające na tym, że w dniu 23 kwietnia 2021 r., wbrew prawnemu obowiązkowi, w miejscu ogólnodostępnym, w związku z wystąpieniem epidemii, nie zakrywał maseczką ust i nosa, tj. za czyn podlegający penalizacji w czasie jego popełnienia, na podstawie art. 116 § 1a k.w. w zw. z § 25 ust. 1 pkt 2 lit. a Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 marca 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, choć zachowanie to nie było już penalizowane w dacie orzekania przez Sąd I instancji.

Wobec powyższego Rzecznik wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i uniewinnienie obwinionego A. D. od popełnienia przypisanego mu wykroczenia.

 


Data odpowiedzi:
2023-05-09
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 9 maja 2023 r., sygn. akt III KK 118/23).
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i uniewinnił obwinionego A. D. od popełnienia przypisanego mu wykroczenia, a kosztami postępowania w sprawie obciążył Skarb Państwa. Kasacja RPO jest oczywiście zasadna, co uprawniało do jej uwzględnienia na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k. w zw. z art. 112 k.p.w. oraz art. 15 § 2 i 4 k.p.w. Trafne jest spostrzeżenie skarżącego, że w dacie orzekania przez sąd rejonowy (tj. w dniu 20 października 2021 r.), nie obowiązywały już wskazane w :- zaskarżonym wyroku przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 marca 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii - przewidujące do dnia 7 maja 2021 r. nakaz zakrywania, przy pomocy maseczki, ust i nosa w miejscach ogólnodostępnych, w tym na drogach i placach, na terenie cmentarzy, promenad, bulwarów, miejsc postoju pojazdów, parkingów leśnych. Należy też stwierdzić, że w dacie wyrokowania w przedmiotowej sprawie, nie obowiązywał żaden inny przepis prawny, ustanawiający nakaz zakrywania, przy pomocy maseczki, ust i nosa w miejscach ogólnodostępnych, w tym m.in. na drogach i placach. Biorąc powyższe pod uwagę, należało uchylić zaskarżony wyrok oraz uniewinnić A. D. od popełnienia przypisanego mu wykroczenia.