Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie zasądzenia zwrotu kosztów procesu z dnia 2023-03-21.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.510.46.2023
Data sprawy:
2023-03-21
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
umorzenie postępowania – sprawa zakończona negatywnie
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie zasądzenia zwrotu kosztów procesu.

Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł kasację od prawomocnego orzeczenia Sądu Okręgowego w B. z dnia 7 czerwca 2021 r. Na podstawie art. 521 § 1 k.p.k. zaskarżył powyższe orzeczenie na korzyść A. K.-Z. - w całości.

Powołując się na treść art. 523 § 1 k.p.k. orzeczeniu temu Rzecznik zarzucił rażące i mające istotny wpływ na jego treść naruszenie art. 632 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 98 § 2 pkt 2 i art. 98 § 3 k.r.o. w następstwie zasądzenia od "ustawowej przedstawicielki małoletniego oskarżyciela prywatnego" na rzecz M. Z. zwrotu kosztów ustanowienia obrońcy z urzędu w obu instancjach, mimo że nie mogła ona wykonywać praw tego małoletniego jako pokrzywdzonego w postępowaniu karnym, w tym także z oskarżenia prywatnego, bowiem oskarżonym był drugi z rodziców.

Wobec powyższego RPO wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w B. do ponownego rozpoznania.

 


Data odpowiedzi:
2023-10-03
Opis odpowiedzi:
Kasacja pozostawiona bez rozpoznania (postanowienie z 3 października 2023 r., sygn. akt V KK 125/23).
Sąd Najwyższy orzekł, iż kasację Rzecznika Praw Obywatelskich, jako niedopuszczalną z mocy ustawy, należało pozostawić bez rozpoznania. SN zauważył, iż A. K.-Z. nie można było ani uprzednio ani obecnie przyznać statusu strony postępowania, a skoro tak, jej sytuacja prawna nie może wyznaczać kierunku wywiedzionego w sprawie nadzwyczajnego środka kasacyjnego. Kierunek wniesionego środka odwoławczego, w tym wypadku, wyznaczać może jedynie interes oskarżonego M. Z. Patrząc z tej perspektywy kasację RPO niewątpliwie należało ocenić jako złożoną na jego niekorzyść wszak to na jego rzecz zasądzono zwrot wydatków. A zatem, choć zasądzenie od A. K.-Z. zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz M. Z. było oczywiście błędne, w omówionej sytuacji procesowej nie pozostało nic innego, jak uznać kasację Rzecznika za niedopuszczalną z mocy prawa, bowiem, jako kasacja wywiedziona na niekorzyść M. Z., została ona złożona po upływie terminu określonego wart. 524 § 3 k.p.k., w którym możliwe byłoby jej uwzględnienie przez Sąd Najwyższy. Zgodnie z dyspozycją art. 531 § 1 k.p.k. Sąd Najwyższy pozostawia bez rozpoznania przyjętą kasację (lub jej część) jeżeli nie odpowiada ona przepisom wymienionym w art. 530 § 2 k.p.k. Tak też należało postąpić w odniesieniu do niniejszej kasacji.