Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wniosek o wszczęcie postępowania administracyjnego w sprawie udzielenia cudzoziemcowi zgody na pobyt ze względów humanitarnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2023-03-30.

Adresat:
Komendant Główny Straży Granicznej
Sygnatura:
XI.543.75.2023
Data sprawy:
2023-03-30
Rodzaj sprawy:
żądanie wszczęcia postepowania administracyjnego (ŻPA)
Nazwa zepołu:
Zespół do spraw Równego Traktowania
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Wniosek o wszczęcie postępowania administracyjnego w sprawie udzielenia cudzoziemcowi zgody na pobyt ze względów humanitarnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Po zbadaniu sprawy Rzecznik doszedł do przekonania, że ze względu na nową okoliczność, która została ujawniona po wydaniu ostatecznej decyzji o zobowiązaniu ww. cudzoziemca do powrotu, konieczne jest ponowne zbadanie przez uprawniony do tego organ, czy zachodzą przesłanki do udzielenia Cudzoziemcowi zgody na pobyt humanitarny na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W stosunku do cudzoziemca toczyło się postępowanie w sprawie zobowiązania do powrotu, które w pierwszej instancji zakończyło się decyzją Komendanta PSG w Z. z dnia 25 kwietnia 2018 r. o zobowiązaniu Pana A. A. do powrotu. Od decyzji tej cudzoziemiec wniósł odwołanie do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców (dalej: "Szef Urzędu"), który w decyzji z dnia 20 sierpnia 2019 r. postanowił o utrzymaniu ww. decyzji Komendanta PSG w Z. w mocy. Cudzoziemiec nie zaskarżył ww. decyzji Szefa Urzędu do sądu administracyjnego. Decyzja stała się ostateczna. Od momentu uzyskania przez ww. decyzję Szefa Urzędu waloru ostateczności upłynęły prawie 4 lata. W obecnej sytuacji przepisy powszechnie obowiązującego prawa wprowadzają obowiązek uwzględnienia okoliczności, które wyszły na jaw lub zaistniały po wydaniu ostatecznej decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu. Organ zobowiązany jest do dokonania oceny, czy okoliczności te powodują konieczność udzielenia cudzoziemcowi zgody na pobyt ze względów humanitarnych. Organem właściwym do wszczęcia z urzędu postępowania w przedmiocie udzielenia zgody na pobyt humanitarny w przypadku, gdy okoliczności uzasadniające taką zgodę wyszły na jaw po wydaniu ostatecznej decyzji w sprawie zobowiązania do powrotu, jest komendant placówki Straży Granicznej, który wydał decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu (art. 356 ust. 5 w zw. z ust. 2 pkt 1 u.o.c.).

Z informacji dostępnych Rzecznikowi wynika, że istnieje nowa okoliczność, która może powodować konieczność wyrażenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych, a która nie została zbadana w decyzji Szefa Urzędu z dnia 20 sierpnia 2019 r. dotyczącej zobowiązania cudzoziemca do powrotu. Okolicznością wymagającą obecnie szczegółowego zbadania jest agresja wojsk Federacji Rosyjskiej, na terytorium której cudzoziemiec miałby zostać odesłany, na Ukrainę i wywołaną tym wojnę, w której po stronie agresora czynnie uczestniczą formacje zbrojne tworzone w Czeczenii i rekrutowane spośród osób narodowości czeczeńskiej. Pan A. A. nie bez podstaw obawia się, że w przypadku wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu do kraju pochodzenia, zostanie on zmuszony do walki po stronie Federacji Rosyjskiej przeciwko siłom zbrojnym Ukrainy. Jest to nowa okoliczność, która nie mogła być znana Szefowi Urzędu w momencie wydawania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, a w ocenie Rzecznika wymaga dokładnego zbadania.

 


Data odpowiedzi:
2023-06-06
Opis odpowiedzi:
Stanowisko nieuwzględnione (decyzja z 6 czerwca 2023 r., nr 17-595/3/D-ZPH/2023).
Na podstawie art. 104 § 1 ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego w związku z art. 355 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach, po przeprowadzeniu z urzędu postępowania w sprawie udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Komendant Placówki Straży Granicznej w Z. odmówił udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Po przeanalizowaniu całego zgromadzonego materiału dowodowego Komendant zauważył, iż nie zaistniały żadne okoliczności, które mogłyby świadczyć, że powrót Cudzoziemca do kraju pochodzenia wiązałby się z jakimkolwiek naruszeniem przepisów Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w tym prawa do ochrony życia rodzinnego czy prywatnego. Organ uznał, że materiał dowodowy zgromadzony po przeprowadzeniu dowodów na żądanie Rzecznika Praw Obywatelskich, jak i Instytutu na Rzecz Państwa Prawa, jest zebrany w stopniu wystarczającym do rozstrzygnięcia kwestii zasadności wydania decyzji o odmowie udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych.