Wystąpienie do Ministra Cyfryzacji i Ministra Edukacji i Nauki w sprawie wdrażania w szkołach systemów monitorowania zachowań w sieci B3 z dnia 2023-05-05.
Wystąpienie do Ministra Cyfryzacji i Ministra Edukacji i Nauki w sprawie wdrażania w szkołach systemów monitorowania zachowań w sieci B3.
Rzecznik Praw Obywatelskich z urzędu podjął sprawę dotyczącą wprowadzonego w szkołach, objętych Ogólnopolską Siecią Edukacyjną (OSE), systemu monitorowania zachowań w sieci B3. Z informacji prasowych wynika, że możliwości technologiczne systemu sprawiają, że system jest w stanie "na podstawie przesyłanych obrazów, wideo i wiadomości wyłapać emocje i zamiary uczniów". Jak wskazano, "to wyjątkowy program w skali świata, który przeczesuje internet w czasie rzeczywistym, analizując obrazy, mowę i wideo".
W ocenie RPO, z punktu widzenia ochrony prawa do prywatności i ochrony danych osobowych, sprawa wymaga zbadania i rozwiania wątpliwości w zakresie zasad funkcjonowania systemu i niezbędności wprowadzonego środka. Wątpliwości budzi to, czy system nie ingeruje w sposób nieproporcjonalny w życie prywatne uczniów i nauczycieli.
Rzecznik zwracał wielokrotnie uwagę, że ochrona życia prywatnego, o której stanowi art. 47 Konstytucji, obejmuje między innymi autonomię informacyjną, która oznacza prawo do samodzielnego decydowania o ujawnianiu innym informacji dotyczących swojej osoby, jak również prawo do kontrolowania tych informacji, jeżeli znajdują się w dyspozycji innych podmiotów. Ograniczenia korzystania z prawa do oraz autonomii informacyjnej jednostki są dopuszczalne jedynie na zasadach określonych w art. 31 ust. 3 Konstytucji. Dodatkowo, w odniesieniu do prawa do ochrony danych osobowych, wymogi te doprecyzowane zostały w art. 51 ust. 2 Konstytucji. Zgodnie z tym przepisem władze publiczne nie mogą pozyskiwać gromadzić i udostępniać innych informacji o obywatelach niż niezbędne w demokratycznym państwie prawnym.
Jednocześnie Rzecznik zauważył, że celem systemu B3 ma być przeciwdziałanie przemocy w szkole/mowie nienawiści. Jak wskazano bowiem, system "B3 ma wykrywać zagrożenia związane z cyberprzemocą (prześladowania, nękania, agresja, poniżanie), szkodliwe treści". Z publikacji prasowej wynika jednak, że wyniki pracy systemu nie były dotychczas wykorzystywane, nie zostały również przedstawione żadne raporty, które mogłyby posłużyć przeciwdziałaniu przemocy w szkole.
W związki z powyższym Rzecznik zwrócił się do Ministrów z prośbą o informacje na temat zasad funkcjonowania systemu 3B w placówkach oświatowych, w szczególności o informacje: na jakiej podstawie prawnej został wprowadzony system 3B, jakie regulacje określają zasady działania, cele i założenia systemu oraz jakie są możliwości technologiczne systemu.