Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wniosek o wszczęcie postępowania administracyjnego w sprawie udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2023-06-12.

Adresat:
Komendant Placówki Straży Granicznej
Sygnatura:
XI.543.311.2022
Data sprawy:
2023-06-12
Rodzaj sprawy:
żądanie wszczęcia postepowania administracyjnego (ŻPA)
Nazwa zepołu:
Zespół do spraw Równego Traktowania
Wynik sprawy:
umorzenie postępowania – sprawa zakończona negatywnie
Opis sprawy:

Wniosek o wszczęcie postępowania administracyjnego w sprawie udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Rzecznik Praw Obywatelskich wszczął postępowanie wyjaśniające w sprawie dotyczącej zobowiązania cudzoziemca, Pana S. H. S. A., do powrotu do kraju pochodzenia. Po zbadaniu sprawy Rzecznik doszedł do przekonania, że ze względu na nową okoliczność, która została ujawniona po wydaniu ostatecznej decyzji o zobowiązaniu ww. cudzoziemca do powrotu, konieczne jest ponowne zbadanie przez uprawniony do tego organ, czy zachodzą przesłanki do udzielenia ww. Cudzoziemcowi zgody na pobyt humanitarny na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W dniu 6 sierpnia 2021 r., po wszczęciu z urzędu i przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, Komendant Placówki Straży Granicznej w K. orzekł o zobowiązaniu Pana S. H. S. A. do powrotu. Decyzja ta stała się ostateczna. Z informacji dostępnych Rzecznikowi wynika, że istnieje nowa okoliczność, która powodować może konieczność wyrażenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych, a która nie została zbadana w decyzji Komendanta Placówki Straży Granicznej w K. dotyczącej zobowiązania Cudzoziemca do powrotu. Okolicznością wymagającą obecnie szczegółowego zbadania jest deklarowana m.in. w skardze skierowanej do Biura RPO orientacja seksualna i przynależność Pana S. H. S. A. do społeczności LGBTQ+, co może narazić Cudzoziemca na realne niebezpieczeństwo dla jego życia i zdrowia w razie powrotu do kraju pochodzenia. Tym samym w przypadku Cudzoziemca spełniona może być przesłanka udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych, wskazana w art. 348 ust. 1 pkt a. i b. u.o.c. Powrót do kraju pochodzenia, w przypadku przynależności do społeczności LGBTQ+, może zagrażać prawu do życia lub wolności, bądź narażać Cudzoziemca na nieludzkie traktowanie. Organem właściwym do wszczęcia postępowania w przedmiocie udzielenia zgody na pobyt humanitarny w przypadku, gdy okoliczności uzasadniające taką zgodę wyszły na jaw po wydaniu ostatecznej decyzji w sprawie zobowiązania do powrotu, jest komendant placówki Straży Granicznej, który wydał decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu (art. 356 ust. 5 w zw. z ust. 2 pkt 1 u.o.c.).

 


Data odpowiedzi:
2023-08-02
Opis odpowiedzi:
Umorzenie postępowania (decyzja z 2 sierpnia 2023 r., nr 03-095/4/D-UMP/2023).
Przedmiotem postępowania jest konkretna sprawa, w której Komendant Placówki Straży Granicznej w K. jest zobowiązany rozstrzygnąć na podstawie ustawy o cudzoziemcach. W zaistniałym stanie faktycznym w ocenie organu bezspornym jest, iż przedmiot postępowania przestał istnieć, ponieważ obecnie obywatel Republiki Iraku Pan S. H. S. A. nie przebywa już na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a zatem organ nie może rozstrzygnąć o udzieleniu mu zgody na pobyt ze względów humanitarnych. Należy zwrócić uwagę, iż w świetle art. 105 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, decyzję o umorzeniu postępowania organ administracji publicznej wydaje w szczególności wówczas, gdy nałożenie na stronę postępowania określonego obowiązku, czy też udzielenie mu określonego uprawnienia, stało się zbędne. Po dokonaniu analizy zebranego materiału organ stwierdził, iż w przedmiotowej sprawie brak jest podstaw materialno-prawnych do wydania przez organ jakiegokolwiek rozstrzygnięcia merytorycznego.