Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Rzecznika Praw Dziecka w sprawie kontroli placówek oświatowych, które zostały uznane za szkoły przyjazne osobom LGBT+.

Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpłynął wniosek dotyczący kontroli przeprowadzanych przez Rzecznika Praw Dziecka w placówkach oświatowych, które zajęły wysokie miejsca w rankingu szkół przyjaznych osobom LGBT+. Sam ranking, ale też planowane przez RPD kontrole, były również przedmiotem wielu doniesień medialnych. Jak wskazano w jednym z wniosków skierowanych do RPO kontrole, o których mowa wyżej, miały polegać na sprawdzeniu, czy dyrektorzy szkół ujętych w rankingu korzystają z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem ograniczonym.

W skardze wyrażona została obawa, że takie działania - zwłaszcza biorąc pod uwagę szerokie zainteresowanie mediów niniejszą sprawą - stanowią próbę powiązania społeczności LGBT+ z przestępcami na tle seksualnym, co jest nieuprawnionym powielaniem krzywdzących stereotypów.

Mając na uwadze powyższe Rzecznika zwrócił się do RPD z prośbą o informację, jaki był zakres (w tym zastosowane kryterium doboru placówek edukacyjnych) i podstawa prawna przeprowadzonych kontroli.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Rzecznik Praw Dziecka w piśmie z 20 października 2023 r. wskazał, że w każdym przypadku powzięcia informacji o możliwym naruszeniu przez różne podmioty zajmujące się wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem małoletnich lub opieką nad nimi przepisów ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym, mając na uwadze szeroko rozumiane dobro i prawa dzieci, Rzecznik Praw Dziecka przeprowadza kontrole w zakresie wypełnienia obowiązku wynikającego z przepisu art. 21 ww. ustawy. Kontrole takie w tego typu podmiotach przeprowadzane są również prewencyjnie i w różnych placówkach - niezależenie od ich profilu. Do chwili obecnej skontrolowano ponad 200 placówek oświatowych, w tym instytucje kościelne. Grupa szkół określonych w mediach jako „przyjazne społeczności LGBTIQ+” stanowią minimalny odsetek placówek, w których przeprowadzono kontrolę. Ich działalność, bez względu na profil czy inne atrybuty, nie zwalnia z ochrony dzieci i prewencyjnej funkcji bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa. RPD zwrócił również uwagę na kolejny, równie ważny aspekt dotyczący nieprawidłowości występujących w tych szkołach - chodzi o niebezpieczeństwo stosowania przez te placówki praktyk dyskryminacyjnych wobec określonych grup uczniów. Każda szkoła powinna być przyjazna dla każdego ucznia, bez względu na jego pochodzenie etniczne, narodowość, rasę, status materialny, światopogląd, przynależność do grup wyznaniowych czy orientację płciową. Dlatego Rzecznik Praw Dziecka zwrócił się do RPO o podjęcie działań kontrolnych w wymienionych szkołach z powodu wystąpienia uzasadnionych podejrzeń o łamanie konstytucyjnej zasady równego traktowania wszystkich osób.