Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Skarga nadzwyczajna w sprawie oddalenia powództwa o ustalenie płci z dnia 2023-07-25.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
XI.501.10.2022
Data sprawy:
2023-07-25
Rodzaj sprawy:
skarga nadzwyczajna do Sądu Najwyższego
Nazwa zepołu:
Zespół do spraw Równego Traktowania
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Skarga nadzwyczajna w sprawie oddalenia powództwa o ustalenie płci.

Rzecznik Praw Obywatelskich z uwagi na konieczność zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej, wniósł skargę nadzwyczajną od wyroku Sądu Okręgowego w L. z dnia 12 lutego 2021 r. i zaskarżył go w całości.

Rzecznik zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił: naruszenie zasad oraz wolności i praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji, tj. konstytucyjnej zasady godności wywodzonej z art. 30 Konstytucji oraz prawa do prywatności chronionego w art. 47 Konstytucji, z uwagi na wydanie zaskarżonego wyroku, w którym w sposób nieuzasadniony oddalono powództwo, a w konsekwencji uniemożliwiono powodowi uzgodnienie płci metrykalnej z płcią odczuwaną, co jest niezbędne dla zapewniania ochrony jego godności oraz prawa do życia prywatnego w zgodzie z własną tożsamością, na podstawie art. 89 § 1 pkt 2 ustawy o SN rażące naruszenie prawa materialnego, tj. art. 189 ustawy - Kodeks postępowania cywilnego w zw. z art. 23 i 24 ustawy - Kodeks cywilny, poprzez nieudzielenie ochrony dobru osobistemu powoda w postaci poczucia przynależności do danej płci oraz poprzez błędne zastosowanie przepisu art. 189 k.p.c. i oddalenie powództwa, w sytuacji gdy powód miał interes prawny w ustaleniu, że jest płci męskiej.

Na podstawie art. 89 § 1 pkt 3 ustawy o SN w zw. z art. 89 § 1 pkt 2 ustawy o SN RPO zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił oczywistą sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegającą na wydaniu wyroku oddalającego powództwo mimo zgromadzenia w aktach sprawy dowodów jednoznacznie świadczących o trwałej przynależności powoda do płci męskiej, co było spowodowane: rażącym naruszeniem prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i pominięcie wniosków wynikających z opinii biegłego sądowego w zakresie seksuologii dr. n.med. S. B., który potwierdził, że rozpoznał u powoda transseksualizm (dysforię) i stwierdził, że w związku z tym zmiana płci jest z medycznego punktu widzenia uzasadniona i skutkowało to oddaleniem powództwa; rażącym naruszeniem prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 299 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i pominięcie zeznań powoda, z których wynika, że wygląda i zachowuje się jak mężczyzna, czuje się mężczyzną i bardzo chce nim być, co skutkowało oddaleniem powództwa; rażącym naruszeniem prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 245 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i pominięcie w ocenie dowodów z dokumentów dołączonych do pozwu - opinii seksuologicznej z dnia 6 lipca 2018 r. oraz historii choroby z Poradni Zdrowia Psychicznego ZOZ w W. prowadzonej od 2010 r., a w konsekwencji oddalenie powództwa, w sytuacji gdy dokumenty te podlegają ocenie według ogólnych zasad i skonfrontowaniu z całokształtem materiału dowodowego.

Mając na uwadze powyższe Rzecznik wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości.