Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Kasacja w sprawie rażącego naruszenia prawa materialnego, poprzez utrzymanie w mocy wyroku Sądu I instancji, w sytuacji, gdy zachowanie obwinionego nie było już penalizowane w dacie orzekania z dnia 2023-08-01.

Adresat:
Sąd Najwyższy
Sygnatura:
II.510.318.2023
Data sprawy:
2023-08-01
Rodzaj sprawy:
kasacja karna (RKK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
pozytywnie ze względu na uwzględnienie wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Kasacja w sprawie rażącego naruszenia prawa materialnego, poprzez utrzymanie w mocy wyroku Sądu I instancji, w sytuacji, gdy zachowanie obwinionego nie było już penalizowane w dacie orzekania.

Rzeczni Praw Obywatelskich wniósł kasację od prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w K. z dnia 16 grudnia 2022 r., utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w K. z dnia 8 sierpnia 2022 r. Na podstawie art. 110 § 1 k.p.w. zaskarżył powyższe orzeczenie w całości, na korzyść ukaranego D. S.

Powołując się na przepis art. 111 k.p.w. wyrokowi temu Rzecznik zarzucił rażące naruszenie prawa materialnego, tj. art. 2 § 1 k.w., poprzez wyrażenie błędnego poglądu, że brak jest podstaw do zastosowania w niniejszej sprawie normy zawartej w tym przepisie i w konsekwencji utrzymanie w mocy wyroku Sądu I instancji, w sytuacji, gdy zachowanie obwinionego polegające na tym, że w dniu 24 grudnia 2021 r. w K. na terenie Centrum Handlowego nie przestrzegał określonego w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi nakazu zakrycia w obiekcie handlowym ust i nosa przy pomocy maseczki, nie było już penalizowane w dacie orzekania przez Sąd I instancji.

Wobec powyższego RPO wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w K. oraz utrzymanego nim w mocy wyroku Sądu Rejonowego w K. z dnia 8 sierpnia 2022 r. i uniewinnienie obwinionego od popełnienia przypisanego mu wykroczenia.

 


Data odpowiedzi:
2023-10-05
Opis odpowiedzi:
Kasacja uwzględniona (wyrok z 5 października 2023 r., sygn. akt IV KK 351/23).
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i uniewinnił obwinionego. Analiza stanu prawnego adekwatnego dla realiów niniejszej sprawy prowadzi do wniosku, że w dniu 30 grudnia 2020 r., na mocy 116 § l a k.w. w zw. z § 27 ust. 1 pkt 2 lit. a Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii obowiązywał nakaz zakrywania, przy pomocy maseczki, ust i nosa w miejscach ogólnodostępnych, w tym na drogach i placach, na terenie cmentarzy, promenad, bulwarów, miejsc postoju pojazdów, parkingów leśnych. Nakaz ten obowiązywał do dnia 7 maja 2021 r. Następnie, rozporządzeniem z dnia 6 maja 2021 r. nakaz ten został uchylony i od dnia 8 maja 2021 r. obowiązek zakrywania ust i nosa nie dotyczył już przestrzeni publicznej jaką są drogi i place, teren cmentarzy, promenad, bulwarów, miejsc postoju pojazdów, czy parkingów leśnych. Nakaz ten, obowiązywał dalej w miejscach ogólnodostępnych, takich jak obiekty handlowe. Kolejno rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 25 marca 2022 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, zostało uchylone rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 lutego 2022 r. i od tego czasu nakaz zakrywania ust i nosa obowiązywał tylko w obiektach leczniczych. Rację ma Rzecznik Praw Obywatelskich, że w dacie wyrokowania nie obowiązywał już nakaz zakrywania ust i nosa w miejscu, w jakim w 2021 r. dojść miało do wykroczenia. Kasacja okazała się zatem zasadna.