Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie braku działań mających na celu powołanie Rady do spraw Leczenia Niepłodności z dnia 2023-08-07.

Adresat:
Minister Zdrowia
Sygnatura:
VII.5002.6.2015
Data sprawy:
2023-08-07
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie braku działań mających na celu powołanie Rady do spraw Leczenia Niepłodności.

Art. 72 ust. 1 ustawy o leczeniu niepłodności przewiduje utworzenie Rady do spraw Leczenia Niepłodności, jako organu opiniodawczo-doradczego ministra właściwego do spraw zdrowia, składającego się z ekspertów z różnych dyscyplin naukowych, w szczególności prawa i medycyny, oraz filozofii w zakresie etyki. Zgodnie z ustawą to właśnie minister powołuje członków Rady i, w określonych ustawowo przypadkach, może ich odwołać.

Do zadań Rady należy m.in. opracowywanie i opiniowanie projektów aktów normatywnych i innych dokumentów w zakresie leczenia niepłodności. Choć przepisy ustawy nie precyzują charakteru prawnego opinii Rady, jednak uznać należy, że wyrażane przez nią stanowiska winny być uwzględniane przez Ministra Zdrowia w procesie decyzyjnym. Kompetencje Rady nie wyczerpują się jednak w działaniach o charakterze doradczym. Organ ten powinien ponadto podejmować działania informacyjne dotyczące m.in. czynników mających wpływ na potencjał rozrodczy człowieka czy metod leczenia niepłodności. Ponadto Rada ma za zadanie upowszechniać standardy postępowania oraz zasady deontologiczne w zakresie leczenia niepłodności, w tym stosowania procedur medycznie wspomaganej prokreacji. Funkcjonowanie gremium eksperckiego, jakim jest Rada, miałoby istotne znaczenie z perspektywy zapewnienia odpowiedniej jakości świadczeń zdrowotnych i upowszechniania wiedzy wśród społeczeństwa oraz dobrych zasad postępowania pośród lekarzy w zakresie leczenia niepłodności.

W piśmie z dnia 18 maja 2020 r. Minister Zdrowia poinformował Rzecznika Praw Obywatelskich, że w Ministerstwie zostały podjęte działania zmierzające do ustalenia składu Rady, które będą kontynuowane po zakończeniu stanu epidemii. Jednak dotychczas Rada ta nie została powołana. Także w Sprawozdaniu Ministra Zdrowia z wykonywania oraz o skutkach stosowania ustawy o leczeniu niepłodności, przedłożonego na ręce Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 5 maja 2021 r. poprzestano jedynie na wskazaniu, że Rada dotychczas nie została powołana, bez podania jakichkolwiek bliższych informacji dotyczących ewentualnych planów jej powołania.

Mając na uwadze powyższe, Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o zajęcie stanowiska w zasygnalizowanej sprawie.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2023-08-09
Opis odpowiedzi:
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia w piśmie z 9 sierpnia 2023 r. poinformował, że zgodnie z przepisami ustawy o leczeniu niepłodności, w Ministerstwie Zdrowia zostały podjęte działania zmierzające do ustalenia składu Rady. Jednocześnie wskazał, iż w związku z odwołaniem stanu zagrożenia epidemicznego mocą rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 14 czerwca 2023 r. w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego Minister Zdrowia kontynuuje prace podjęte, a nie zakończone z uwagi na stan epidemii COVID-19.