Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Obrony Narodowej w sprawie wycieku danych osobowych żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej.

W nawiązaniu do dotychczasowej korespondencji z resortem, dotyczącej wycieku danych osobowych żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej, do którego doszło na publicznym komunikatorze internetowym, Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że zakres informacji, które zostały udostępnione w analizowanej sprawie, tj. stopień służbowy, imię i nazwisko, imię ojca oraz nr PESEL, dotyczący dużej grupy osób (tu: 96 żołnierzy), w ocenie Rzecznika, wiąże się z wysokim ryzykiem naruszenia prawa do prywatności.

RPO wielokrotnie dotychczas wskazywał w różnych sprawach - w odniesieniu do rejestrów publicznych, w których dane osobowe obywateli, w tym nr PESEL są powszechnie jawne, jak i w sytuacji wykorzystywania nr PESEL w celach służbowych - że ujawnienie szczegółowych danych identyfikujących osoby fizyczne, w tym nr PESEL, stanowi poważne zagrożenia dla praw podstawowych jednostki. Takie stanowisko przyjmuje również organ ds. ochrony danych osobowych w swoich dotychczasowych decyzjach i wystąpieniach. Zdaniem Prezesa UODO podkreślił, że naruszenie poufności, m.in. nr PESEL, "może bowiem skutkować wkroczeniem w życie prywatne osób dotkniętych takim naruszeniem. Osoby, których dane dotyczą, mogą więc doznać szkody majątkowej, a już samo naruszenie poufności danych stanowi również szkodę niemajątkową (krzywdę). Podmioty danych mogą bowiem co najmniej odczuwać obawę przed utratą kontroli nad swoimi danymi osobowymi, kradzieżą tożsamości lub oszustwem dotyczącym tożsamości, czy wreszcie przed stratą finansową".

Tym samym, mając na uwadze wyjaśnienia resortu obrony narodowej, zgodnie z którymi "bezprawnie ujawniony z treści rozkazu dziennego zakres danych żołnierzy, nie obejmuje danych szczególnej kategorii, o których mowa w art. 9 ust. 1 RODO. W rozumieniu RODO numer PESEL nie jest bowiem daną szczególnej kategorii, potocznie określaną jako wrażliwa", Rzecznik podkreślił, że powiązanie nr PESEL z danymi identyfikującymi, a także okoliczność, że sprawa dotyczy specyficznej i dużej grupy osób, sprawia, że stopień ryzyka w analizowanym przypadku należałoby ocenić jako wysoki, podobnie jak w przypadku szczególnych kategorii danych.

Niezależnie od powyższego, Rzecznik zwrócił się do Ministra z prośbą o przesłanie aktualnych informacji w omawianej sprawie. Poprosił także o nadesłanie kopii regulacji wewnętrznych, procedur oraz innej dokumentacji potwierdzającej wdrożenie odpowiednich środków gwarantujących przestrzeganie zasad i przepisów o ochronie danych osobowych w związku z operacjami ich przetwarzania.

 

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej w piśmie z 25 października 2023 r. wyjaśnił, iż wskutek bezzwłocznego zgłoszenia przez Dowódcę 6. MBOT, do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) faktu naruszenia, Prezes UODO jako organ właściwy w sprawach ochrony danych osobowych oraz organ nadzorczy dokonał oceny zaistniałego incydentu, jego ewentualnych konsekwencji, a także przyjętych w tym zakresie przedsięwzięć naprawczych i profilaktycznych. Zgodnie ze stanowiskiem Prezesa UODO przedstawionym w piśmie z dnia 13 września 2023 r., Dowódca 6. MBOT (administrator) zrealizował działania mające na celu zminimalizowanie ryzyka ponownego wystąpienia naruszenia w przyszłości, jak również negatywnych skutków tego naruszenia. Tym samym, postępowanie zostało zakończone. Natomiast postępowanie prowadzone przez Prokuraturę w W. w związku z zawiadomieniem złożonym przez Dowódcę 6. MBOT, o możliwości popełnienia przestępstwa z art. 107 ust. 1 ww. ustawy, na szkodę żołnierzy 6. MBOT, postanowieniem z dnia 30 czerwca 2023 r. zostało umorzone.